Kaplanis Kostas |
Γεννήθηκε στη Σμύρνη τον Δεκαπενταύγουστο του 1920, βρέθηκε με την οικογένειά του στη Χίο το '22 όπου και εκεί βαφτίστηκε. Το 1923-'24 έρχονται στον Πειραιά, στην αρχή στα Ταμπούρια, στις παράγκες. Λόγω φτώχειας, πήγε μόνο στην πρώτη Δημοτικού και μετά εργάστηκε σε διάφορες δουλειές, από πολύ μικρός.. Έμαθε την τέχνη του κουρέα και στα δεκαέξι του, τού άνοιξε ο πατέρας του δικό του κουρείο.
Όπως συνηθιζόταν τότε, στα κουρεία υπήρχαν όργανα, μαντολίνα, κιθάρες, μπουζούκια, χαβάγιες. Ένας πελάτης του, ο Παναγιώτης Σοφράς, τον "μύησε" πρώτος στο μπουζούκι.
-αριστερα ο Κωστας Καπλάνης με την Αννα Χρυσάφη! -δεξια ο Καπλάνης όταν ήταν ακόμα κουρέας, πριν γίνει μπουζουξής!! |
Μπάμπης Μουρίδης με κιθάρα και Κώστας Καπλάνης με μπουζούκι (προπολεμικά) |
Ξεκίνησε σαν μπουζουξής το 1941, στην κατοχη. Πρώτη του συνεργασία με τον Μπάτη, έπαιζαν μαζί μπαγλαμά και μπουζούκι στα Χιώτικα και έβγαζαν μετά δισκάκι.
Το '43 τον φιλοξένησε για λίγες μέρες στο σπίτι του ο Χιώτης και το ίδιο διάστημα εργάστηκε στην περιοχή της Κολοκυνθούς (Αθηνα).
Το '45 γνωρίστηκε με τον Περιστέρη, οπότε και άρχισε η συνεργασία τους.
Το '46 εμφανίστηκε στη δισκογραφία για πρώτη φορά στη δεύτερη επανεκτέλεση των τραγουδιών του Μητσάκη, "Το κομπολογάκι" και "Ο λουλάς" και ακολούθησε άλλο ένα τραγούδι το οποίο έχει περάσει στο όνομα των Στράτου και Ζωής Παγιουμτζή, "Ο αναπτήρας".
Έγραψε το πρώτο του τραγούδι «Η μοντέρνα γυναίκα» (δισκογραφήθηκε το 1946 με την Ιωάννα Γεωργακοπούλου). ;
Την ίδια χρονιά επιστρατεύτηκε και απολύθηκε το '49.
Ακολούθησε το "Φέρε κάπελα κρασί", 1947 με *Χαζηχρήστο, Βαμβακάρη και πολλές άλλες επιτυχίες..
1948 Βασίλης Τσιτσάνης, Νίκος Τουρκάκης, Στέλιος Κερομύτης Κώστας Καπλάνης. Πίσω, ο Κώστας Ρούκουνας (κιθάρα), ο Σπύρος Περιστέρης (πιάνο) και ο Ζαχαρίας Κασιμάτης (κιθάρα) "Στου Τζιμη του χονδρου" |
από αριστερά: Κώστας Κασιμάτης (δεν φαίνεται καλά), Νίκος Τουρκάκης, Κώστας Καπλάνης, Μιχάλης Γενίτσαρης, Γιάννης ο μποξάς κιθάρα, Γιώργος Ροβερτάκης και Σωτηρία Μπελου κιθάρα (1947). |
Στο παλκο επαιξε με ολους τους ρεμπετες μουσικους, στο μπαρακι του Μαριου, στο Φαληρικον και σε ολα σχεδον τα μπουζουξίδικα (μέχρι το '54 που πήγε Αμερική)
Το 1949 ηχογραφήθηκε στην ODEON η "όμορφη Πειραιώτισσα", στα ονόματα των Καπλάνη και Μπαγιαντέρα. Με τον Τακη Μπίνη και τη Σεβάς Χανούμ δεύτερη φωνή (από τις πρώτες ηχογραφήσεις της Σ. Χανούμ).
Το 1950 ο Καπλάνης δουλευει στου «Καλαματιανού» στις Τζιτζιφιές. Με Παπαϊωάννου, Ρένα Στάμου, Μπέλλου, Γενίτσαρη, Σεβάς Χανούμ και μετά στου «Χειλά».
Συνεργάστηκε με τον Τ. Μπίνη, ο οποίος το 1953 τραγούδησε ένα από τα πρώτα του τραγούδια, το "Ένας αλήτης πέθανε" (σε στίχους Κώστα Μάνεση και β΄φωνη Μαίρη Λίντα), με τον οποίο Μπίνη αντάμωσαν και αργότερα στην Αμερική, όπου και εμφανίζονταν μαζί περίπου για ενάμισι χρόνο.
Σεπτεμβριος 1952 - "ΤΡΙΑΝΑ" ΤΟΥ ΧΕΙΛΑ ΖΑΜΠΕΤΑΣ - ΡΕΝΑ ΣΤΑΜΟΥ - ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΠΛΑΝΗΣ (ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΙΩΑΝΝΑΣ ΚΛΕΙΑΣΙΟΥ "ΖΑΜΠΕΤΑΣ - ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ) |
Λαϊκό/Ρεμπέτικο πάλκο, από αριστερά: στο βάθος ο Ζαμπετας (ίσα που φαίνεται), δίπλα του η Ρενα Σταμου, ο Κώστας Καπλάνης κ.α. Τέρμα δεξιά με μπουζούκι ο Τσοκαρόπουλος Κωστας (φωτο από το mpaglamadaki.blog). |
Ξενιτεύεται πολύ νωρίς στη Αμερική..
Το 1953 πήγε και αυτός στην Αμερική μαζί με τη με τη Σεβάς Χανούμ (Τον δρόμο των λαϊκών καλλιτεχνών προς την Αμερική έδειξε πρώτος ο Γιάννης Παπαϊωάννου). Γύρισε Ελλάδα και ξαναπήγε το 1954 με την Μαρίκα Νίνου και την Αννα Χρυσάφη..
Εδω να πούμε ότι ο Μητσάκης στην αυτοβιογραφία του, λέει:
« Με την Χρυσάφη σμίξαμε ξανά στο “Ροσινιόλ” το 1954. Είχαμε μεγάλη επιτυχία ξανά... Μετά έφυγε αυτή ένα χρόνο στην Αμερική με τον Καπλάνη και τελευταία χρονιά που παίξαμε στο “Ροσινιόλ” ήταν μόλις γύρισε, το 1957. Τον επόμενο χρόνο ήμασταν με τον Τσιτσάνη κι από τότε δεν ξαναδουλέψαμε μαζί ».
Στην Αμερική συνεργάστηκε με τη Χρυσάφη, την ήδη άρρωστη από το 1953 (καρκίνος στη μήτρα) Μαρίκα Νίνου , την Άντζελα Γκρέκα, τον Σταυρο Τζουανακο, τον μεγάλο δεξιοτέχνη Νικο Πουρπουρακη, τον Δημητρη-Τζιμ Αποστόλου, την Εύα Στυλ, την Ζωή Νάχη (η πρώτη σύζυγος του Μανώλη Χιώτη) και άλλους καλλιτέχνες σε ηχογραφήσεις δίσκων και μαγαζιά. Περιόδευσε σχεδόν σε όλη την Αμερική και σε πόλεις του Καναδά.
Εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Καλιφόρνια και συνέχισε να παίζει με ένα συγκρότημα που είχε φτιάξει σε γιορτές και τοπικά γλέντια.
Επέστρεψε για μερικά χρόνια στην Ελλαδα (δεκ. 70;) και εγκαταστάθηκε στο Αυλάκι Αττικής, συνεχίζοντας να συνθέτει σε παλιό ρεμπέτικο "στυλ", αλλά θα φύγει και πάλι στην Αμερική ..
*Η τελευταία του δημόσια εμφάνιση του Κ. Καπλάνη καταγράφηκε το 1993 (στην Αθήνα), στο κέντρο "Μετρό" με την Άννα Χρυσάφη!
- Πέθανε στις 2/3/ 1997 στο Los Angeles (Καλιφόρνια) από καρκίνο και κηδεύθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου είχε περάσει μεγάλο μέρος της ζωής του...
Στην Αμερική συνεργάστηκε με τη Χρυσάφη, την ήδη άρρωστη από το 1953 (καρκίνος στη μήτρα) Μαρίκα Νίνου , την Άντζελα Γκρέκα, τον Σταυρο Τζουανακο, τον μεγάλο δεξιοτέχνη Νικο Πουρπουρακη, τον Δημητρη-Τζιμ Αποστόλου, την Εύα Στυλ, την Ζωή Νάχη (η πρώτη σύζυγος του Μανώλη Χιώτη) και άλλους καλλιτέχνες σε ηχογραφήσεις δίσκων και μαγαζιά. Περιόδευσε σχεδόν σε όλη την Αμερική και σε πόλεις του Καναδά.
Εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Καλιφόρνια και συνέχισε να παίζει με ένα συγκρότημα που είχε φτιάξει σε γιορτές και τοπικά γλέντια.
Επέστρεψε για μερικά χρόνια στην Ελλαδα (δεκ. 70;) και εγκαταστάθηκε στο Αυλάκι Αττικής, συνεχίζοντας να συνθέτει σε παλιό ρεμπέτικο "στυλ", αλλά θα φύγει και πάλι στην Αμερική ..
*Η τελευταία του δημόσια εμφάνιση του Κ. Καπλάνη καταγράφηκε το 1993 (στην Αθήνα), στο κέντρο "Μετρό" με την Άννα Χρυσάφη!
- Πέθανε στις 2/3/ 1997 στο Los Angeles (Καλιφόρνια) από καρκίνο και κηδεύθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου είχε περάσει μεγάλο μέρος της ζωής του...
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ "NIGHTS OF ATHENS". Γιάννης Παπαϊωάννου (Μπουζούκι-Τραγούδι), Ζωή Νάχη (Τραγούδι), Κώστας Καπλάνης (Μπουζούκι-Τραγούδι), Νίκος Καλέργης (Κιθαρα-Τραγούδι), Lucrezia (χορό) .. |
ΓΛΕΝΤΙ ΤΡΙΚΟΥΒΕΡΤΟ!! New York (Αμερική) - κέντρο "ΚΗΦΙΣΙΑ". Με την Αννα Χρυσαφη!. Κώστα Καπλανη & Νικο Πουρπουρακη στα μπουζούκια!. (και άλλους καλητεχνες!) 1955-'57 |
1953 Αμερικη. Μπουζουκiα: αριστερά Κωστας Καπλανης & δεξιά Νικος Πουρπουρακης |
21/10/ 1956 N.Y (MANHATTAN CENTER) Jim Apostolou - Ηiotis - Kaplanis - Linta - Eva Styl - J. Frantzeskakis - |
Κώστας Καπλάνης (Αμερική) |
Chicago. Kostas Kaplanis and Nicos Pourpourakis (bouzouki) Katina Dakis, Bobby Tsopanakis. |
Η ιστορία για «Το μινόρε της αυγής»
Ένα από τα αριστουργήματα της δισκογραφίας του λαϊκού τραγουδιού, το θρυλικό «Μινόρε της αυγής», που έχει κατοχυρωθεί δικαστικώς στον συνθέτη και μαέστρο Σπύρο Περιστέρη ενώ παράλληλα το διεκδικούσε για δικό του και ο Κώστας Καπλάνης, έχει τις ρίζες του στην Αμερική και συγκεκριμένα στη Νέα Υόρκη. Το «Μινόρε της αυγής» κατά τον συνθέτη Γιάννη Τατασσόπουλο εμπνεύσθηκε, έγραψε και έπαιξε προπολεμικά με το μπουζούκι του ένας σπουδαίος μουσικός, ο Γιάννης (Τζακ) Χαλκιάς. Είχε κυκλοφορήσει σε μεγάλο δίσκο γραμμοφώνου με τίτλο «Το μινόρε του τεκέ» και στην πίσω πλευρά υπήρχε ένα ζεϊμπέκικο «Ο Ξεφτίλης». Το ορχηστρικό αυτό κομμάτι του Χαλκιά το έπαιζαν οι μουσικοί σε όλα τα ελληνικά κέντρα της Αμερικής. Ο μαέστρος Σπύρος Περιστέρης είχε τότε τη μαντολινάτα στο καράβι που εκτελούσε το δρομολόγιο Πειραιάς - Νέα Υόρκη, για να διασκεδάζει τους επιβάτες, αφού η διάρκεια του ταξιδιού κρατούσε ένα μήνα. Σε κάποιο δισκάδικο βρήκε και αγόρασε το «Μινόρε του τεκέ». Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα και ανέλαβε μαέστρος στις φωνογραφικές εταιρείες του Μίνωος Μάτσα «Obeon - Parlophone», αξιοποίησε το κομμάτι αυτό. Πήρε στίχους από τον Μάτσα και με εκτελεστή (μπουζούκι) τον Κώστα Καπλάνη βγήκε το «Μινόρε της αυγής», που μουσικά ήταν το ίδιο το «Μινόρε του τεκέ». Ο Καπλάνης όμως το διεκδικούσε κι αυτός και η υπόθεση έφθασε στα δικαστήρια. Τελικά, βγήκε απόφαση και δικαιώθηκε ο Περιστέρης.
(Μερος αρθρου απο τον ΠΑΝΟ ΓΕΡΑΜΑΝΗ στης 22/5/1999 "ΡΕΜΠΕΤΙΚΕΣ νύχτες στην Αμερική" . ΤΑ ΝΕΑ - πηγη rebetiko.gr)
Μινόρε οργανικό του Καπλάνη
Σύμφωνα με την εκδοχή που αναφέρει ο Ηλίας Βολιώτης Καπετανάκης, η μελωδία του «Μινόρε της αυγής» είναι του Κώστα Καπλάνη, στην οποία ο Σπύρος Περιστέρης έβαλε άλλους στίχους (του Μ. Μάτσα) την έκανε πιο κανταδόρικη και πρόσθεσε το ταξίμι της εισαγωγής. Όπως και νάχει, το «Μινόρε της αυγής» είναι από τα πλέον δημοφιλή ρεμπέτικα τραγούδια.
Στη δεκαετία του ’50 ο Κώστας Καπλάνης με το μπουζούκι του, συνοδευόμενος από πιάνο, ηχογραφεί στην Αμερική το οργανικό: «Το μινόρε του Καπλάνη», ενώ υπογράφει και ένα «Μινόρε Μανέ - Τι τονε μέλλει το μπαξέ» που τραγουδάει ο Μητσάκης Ορφανίδης. (πηγη Ρεμπετικο φορουμ)
Ο Καπλάνης με την Χρυσάφη κ.α, γύρω στο '58 Αμερική, κέντρο "Κηφισιά". |
Ο Κώστας Καπλάνης (αριστερά με το μπουζούκι), η Ρόζα Εσκενάζυ και ο Λ. Τσαγγάρης. Πίσω, με το κλαρίνο είναι ο Σεβαστάκης! |
Αμερικη Ο Κώστας Καπλάνης με το μπουζούκι, η Ρόζα Εσκενάζυ κ.α! |
At the top Nicos Pourpourakis, Jimmy Orfanidis, Bobby Tsobanakis, Nitsa Grezi, Katina Dakis (Pourpourakis) and Kostas Kaplanis. |
Γιά ένα χαμόγελο
Γιά σένα έγινα μπατήρης
Γιατί σ΄ αρέσει να με παιδεύεις
Δεν σε νοιάζει
Είμαι απόψε στα μεράκια ή "Φέρε κάπελα κρασί" (υποστηρίζεται ότι είναι του Χατζηχρήστου*)
Ένας αλήτης πέθανε
Έπαψα να σ΄ αγαπώ
Εσύ τα πίνεις κι εγώ πληρώνω
Έφυγες κάποιο δειλινό
Θα γυρίσω κοντά σου ξανά
Θολώνεις τα νερά
Κλάψε μπουζούκι μου
Μας ζηλεύουνε
Μεγάλος καημός
Μοντέρνες γυναίκες
Να ΄ρχοσουνα στα αλήθεια
Ο γέρο ναυτικός (Απόψε πάλι σκεφτικός) 1952
Ο μυστήριος
Ο φυματικός
Όνειρα δεν ξανακάνω
Πάνε κι έρχονται απ΄ τα ξένα (Κάτω στο γυαλό)
Παραστράτησα γιά σένα
Σώθηκε το παλικάρι
Τελευταία καληνύχτα
Το κακόμοιρο παιδί
Το πικρό ποτήρι
Όμορφη Πειραιώτισσα (είναι και του Δ. Γκόγκου Μπαγιαντέρα)
Τώρα τα παίρνω κι έρχομαι
Της γειτονιάς ο κόκορας
Χτυπά η καμπάνα
Ψιλή βροχή, κ.α!..
Ο τελευταίος του δίσκος βγήκε το 1994 με βασικό τραγουδιστή τον Τάκη Μπίνη και τίτλο "Τραγουδοποιείον "Η Ωραία Ελλάς""(Πάτερ ημών).
Προηγούμενοι LP δίσκοι του: «Τα παλιά του Καπλάνη» (1974), «Μαγικά ταξίδια» (1975), «Ήρθες εσύ» (1987). Μετέχει επίσης στους δίσκους: «Παπαϊωάννου, Μπαγιαντέρας, Χατζηχρήστος, Καπλάνης» (1970), «Όλα μου τα παράπονα» (1985), κλπ.
(Μερος του αφιερωματος απο: Το τεύχος του περιοδικού "Μετρονόμος" αφιέρωμα στον Κώστα Καπλάνη απο Ηλ. Βολιότης - Καπετανάκης. -πηγη Ρεμπετικο φορουμ, απο Τάκη Καλογερόπουλο, εκδόσεις Γιαλλελή, 2001 και απο το site Παντάκης Γιώργος, για το ρεμπετικο)
Κώστας Καπλάνης το '92 |
Ο Καπλάνης με τον Νικο "Τρελακια" Μάθεση. αρχες του '50 |
Ο Κώστας Καπλάνης με τη Μαρίκα Νίνου στην Αμερικη. |