 |
| Delias Anestos / Artemis |
Γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1912 και πέθανε την κατοχή, από χρήση *ηρωίνης, στην Αθήνα τον Ιούλιο του 1944. Πολλοί λένε, αν δεν έφευγε τόσο νωρίς, θα ξεπέρναγε ακόμα και τον μεγάλο Β. Τσιτσανη, ίσως σήμερα η πορεία του Λαϊκού Αστικού Τραγουδιού να ήταν διαφορετική!. *(Ο Δελιας δεν έγινε, αλλά τον έκαναν πρεζάκια..)
Ήταν εξαιρετικός μπουζουξής και συνθέτης!. Τραγούδια, οπως "Ο Νίκος ο Τρελάκιας", "Το Σακκάκι", "Η Αθηναίισα" θα ακούγονται για πάντα και βέβαια "Το χαρέμι στο χαμάμ", μια από τις μεγαλύτερες - διαχρονικότερες επιτυχίες του ρεμπέτικου. Παράλληλα θα συμμετέχει και σε ηχογραφήσεις άλλων δημιουργών, σε τραγούδια του Μπάτη, σε αμανέδες του Στράτου κ.ά. Το παίξιμό του είναι καθαρά προσωπικό και οι συνθέσεις του εντελώς πρωτότυπες!..
Καταγόταν από μουσική οικογένεια (Δέλιος το πραγματικό του επίθετο). Ο παππούς του Σιδερής Δέλιος έπαιζε βιολί, ο πατέρας του Παναής (με παρατσούκλι Μαύρη Γάτα/Μαύρος Γάτος) σαντούρι και ο θείος του Μιχάλης, βιολί.
Ο μικρός Ανέστης (μόλις δέκα χρόνων) με τη μητέρα του Φωτεινή, έγκυο στη μικρότερη αδελφή του Ελένη, και την άλλη αδελφή του Στέλλα, έρχονται πρόσφυγες στην Ελλάδα μετά την καταστροφή της Σμύρνης, ενώ ο πατέρας του έχει σκοτωθεί από τους Τούρκους.
Στην Ελλάδα ο Ανέστης δουλεύει σε διάφορες δουλειές για να συντηρήσει την οικογένειά του.. Μένουν στην Δραπετσώνα...
Στην αρχή της Δραπετσώνας, δίπλα στις προχειροφτιαγμένες παράγκες όπου στοιβάζονταν οι πρόσφυγες, υπήρχαν τα διαβόητα Βούρλα, οίκος ανοχής με περισσότερες από 70 τρίτης κατηγορίας πόρνες εγκατεστημένες εκεί ήδη πριν τα τέλη του 19ου αιώνα για τις ανάγκες των ξένων στόλων που ελλιμενίζονταν στον Πειραιά. Στα Βούρλα δούλευε και η ερωμένη του Δελιά, η Δήμητρα Σ., η επονομαζόμενη «Σκουλαρικού», εκείνη που, σύμφωνα με μαρτυρίες φίλων και συγγενών του, τον «μύησε» στην πρέζα. Δύσκολο να το πιστέψει κανείς, ο Δελιάς ήταν τότε 23 και ήδη χασισοπότης, εκείνη μόλις 15 χρόνων. Ήταν τέλη του 1934, αρχές του 1935… (μέρος απο Γ. Χριστοδουλόπουλο).
 |
| Δελιάς, Μπάτης, Στράτος 1932 - '33 |
Υπήρξε αυτοδίδακτος μουσικός. Άρχισε από μικρός να ασχολείται με την κιθάρα, και λίγο αργότερα, γύρω στα 1930, με την προτροπή του Μάρκου Βαμβακάρη, πιάνει στα χέρια του το μπουζουκι.
 |
| Ο Στελάκης Περπινιάδης και ο Ανεστάκος Δελιάς με τα οργανα, στην Κοκινιά 1939. Ο Ηλίας Βολιότης-Καπετανάκης στο βιβλίο του "Μάγκες αλήστου εποχής" αναφέρει πως η γυναίκα είναι η Νταίζη Σταυροπούλου. (Ο Δελιάς εδώ είναι ήδη εξαρτημένος..) |
Γυρω στο 1928 ο "Αρτέμης" πρωτοεμφανίζεται στα στέκια του Πειραιά, δουλεύει σε ταβέρνες στη Δραπετσώνα.. Εκεί γνωρίζεται με πολλούς μπουζουξήδες από τους παλιότερους (Νίκος Αϊβαλιώτης, Σκούρτης ο τυπογράφος, κ.ά) αλλά και τους νεότερους (Μάρκο, Στράτο, Μήτσο Καρυδάκια, Μπατη, Κερομύτη, Μπαγιαντέρα κ.ά.). Πήρε μέρος στην πρώτη ρεμπέτικη κομπανία το 1934, με το Μάρκο Βαμβακάρη, το Γιώργο Μπάτη και το Στράτο Παγιουμτζή που εμφανίστηκε στη μάντρα του Σαραντόπουλου στην Ανάσταση του Πειραιά (και εκεί ο Ανέστος παρουσιάζει τα πρώτα του τραγούδια).
Τότε γνωρίζεται με τη *Νταίζη Σταυροπούλου, η οποία τον ερωτεύεται παράφορα..
(Να αναφέρουμε ότι η δεκαετία του 1930, ήταν και η πιο επικίνδυνη, γιατί ένα «άγνωστο» ναρκωτικό κάνει την εμφάνιση του, και μαζί με το χασίς θερίζει τους ανθρώπους των τεκέδων και του ρεμπέτικου.. Ο λόγος, για την «εισαγόμενη εκ Γερμανίας» ηρωίνη!)
Η "Σκουλαρικου" ομως ητανε πρεζου. Επαιρνε ηρωινη.
Απο φοβο μηπως ο Δελιας καποια μερα την εγκαταλειψει, κατεστρωσε ενα σατανικο σχεδιο. Αποφασισε να τον κανει κι εκεινον πρεζακια, βαζοντας τον να εισπνεει ηρωινη καθε νυχτα στον υπνο του. Η μεθοδος ηταν αυτη:
Μολις αποκοιμιοταν ο Δελιας , εφτιαχνε ενα χαρτινο χωνακι και στη βαση του εριχνε μια πρεζα ηρωινης. Υστερα εβαζε το χωνακι μπροστα στη μυτη του Δελια. Κι εκεινος αναπνεοντας επαιρνε τη δόση της Κουλας. Ετσι μεσα σε λιγο καιρο καταντησε κι εκεινος πρεζακιας..
Ο Δελιας εγινε απολυτα εξαρτημενος απ το ναρκωτικο αλλα και απο την Σκουλαρικου που ηξερε τις πιατσες και προμηθευοταν το φαρμακι.
Ο Δελιας αρχισε να "παραπαταει". Τα ποδια του δεν τον σηκωνανε στο παλκο..
* Η ειρωνια ηταν οτι το χαλι του ο Δελιας το ειχε περιγραψει προφητικα δυο χρονια πριν το 1936 στο περιφημο τραγουδι του "ο πονος του πρεζακια", αναφερομενος φυσικα στους δυστυχεις πρεζακηδες που εβλεπε γυρω του...
Μάταια προσπαθεί ο φίλος του Μήτσος Καρυδάκιας (Δημητρης Καρυδάκης ή Καρυδάκιας: μπουζουξής, συνθέτης του σπουδαίου τραγουδιού "Αφότου εγεννήθηκα", που δολοφονήθηκε στα 1942) να τον βοηθήσει να κόψει την πρέζα. Σιγά σιγά ο Δελιάς θα αρχίσει να δημιουργεί προβλήματα στην «Τετράδα» και όταν το πράγμα φτάσει στο απροχώρητο οι υπόλοιποι θα αναγκαστούν να τον αντικαταστήσουν με τον Στέλιο Κηρομύτη.
Το 1938 ο Μ. Γενίτσαρης τον βρίσκει εξόριστο ως τοξικομανή στη Νιό. Τον βοηθάει να κόψει την πρέζα. Οταν ξεσπασε ο πολεμος το '40 ντύθηκε στο χακί. Εκει ουτε τσιγαρο δεν ειχε να καπνίσει. Σιγα σιγά μπήκε στον δρομο της απεξαρτησης. Οταν επεστρεψε ομως στην Αθηνα, για να ξεφύγει από τη Σκουλαρικού και την πρέζα φεύγει με τη Νταίζη Σταυροπούλου για τη Θεσσαλονίκη, οπού θα βρίσκονταν με τον Β. Τσιτσανη. Δουλεύει εκεί για μικρό διάστημα σε μαγαζί 20-25 μέρες και τελικά παίρνει τη Νταίζη και ξανα έφευγαν για Αθήνα.. Οταν επεστρεψε ομως στην Αθηνα και προσπαθησε να κρυφτει απ την Σκουλαρικου για να μην ξαναπεσει στην πρεζα , αυτη τον ανακαλυψε σε καποιο μπουζουξιδικο του Θησείου οπου δούλευε με τον Κηρομυτη για να βγάλει κάνα φράγκο και τον εβαλε ξανα στο φαράγγι του θανάτου.. Τη χαριστική βολή θα του τη δώσει η γερμανική κατοχή: πείνα και πρέζα είναι ένας δολοφονικός συνδυασμός. Με τη βοήθεια του Στράτου Παγιουμτζή και του Μπαγιαντέρα, Γενίτσαρη, Κυρομήτη καταφέρνει και πάλι να την κόψει, αλλά για λίγο..
Παρά την πείνα και την εξαθλίωση ο Ανέστος εξακολουθεί να παίρνει ηρωΐνη.. Πλέον δεν μπορούσε να σταθεί στο πάλκο και η οικογένειά του εξαντλήθηκε οικονομικά προσπαθώντας να τον στηρίξει.. Πουλούσε τα ρούχα του να αγοράσει πρέζα, φίλοι και γνωστοί του αγόραζαν καινούργια κι αυτός έτρεχε πάλι στα ενεχειροδανειστήρια.. Οι προσπάθειες των φίλων του να τον απεξαρτήσουν, αποδείχτηκαν μάταιες.. Έτσι, ένα πρωί 31 Ιουλίου 1944, τον μαζεύει το κάρο του δήμου, άψυχο έξω από τον τεκέ του Ντανάκουλη στο Μεταξουργείο. Κρατούσε αγκαλιά το μπουζούκι του ..
* Η Κατερινα, ετσι ηταν το ονομα της 'περιφημης' Κουλας Σκουλαρικου, κατα τραγικη ειρωνια εφυγε απ τη ζωη πενηντα χρονια μετα...
Λέει ο Μάρκος Βαμβακάρης: «Ο Δελιάς ήταν ένα παιδάκι και καθόταν εκεί στο Καστράκι, εκεί που κάθονταν οι πρόσφυγες. Εκεί στο Καστράκι υπήρχανε όλοι οι τεκέδες. Επηγαίναμε κι αυτός λοιπόν ετραβιόταν με τους τεκέδες, κι έπαιζε κατ’ αρχήν κιθάρα. Ο δε πατέρας του ήταν μουσικός απ’ την Σμύρνη, η Μαύρη Γάτα με τ’ όνομα. Είχε τέτοιο παρατσούκλι. Δεν θα μπορέσω να θυμάμαι τι έπαιζε, πάντως μουσικός. Βιολί έπαιζε, σαντούρι; Δε θυμάμαι. Πάντως ο Ανέστος από μικρό παιδί έπαιζε κιθάρα κι όταν τον εγνώρισα εγώ τον έβαλα εγώ μπροστά να μάθει μπουζούκι κι όπως και έμαθε. Εγώ τον έβαλα. Εγώ του λέω. Θα το παρατήσεις αυτό και θα μάθεις μπουζούκι. Και αυτός λίγο διάστημα εκάθησε μαζί μας. Αυτός ήταν πολύ καλό παιδί αλλά τον έφαγε η πρέζα. Όταν ο Ανέστος έφυγε από κοντά μας και έγινε πρεζάκιας, εμείς τότε δεν τον εζυγώναμε. Πόσες φορές του ελέγαμε βρε Ανέστο δε βλέπεις τους άλλους που έχουν γίνει; Έτσι θα γίνεις και συ. Είναι αμαρτία»
Ο Μάρκος είχε πει για τον Δελιά ότι είναι «ένας άγγελος πεταμένος στα σκουπίδια», μια φράση που αποτυπώνει συμπυκνωμένα την ζωή του ...
Aπό την αφήγηση του Στέλιου Kηρομύτη:
«O Aνέστης Δελιάς ήταν μπουζουκάκι καλό, είχε και στοματάκι, ήταν ωραίος. Eίχε μια γκόμενα πουτάνα, στα Bούρλα. Aυτή ήτανε πρεζού. Έκανε βίζιτες, να πούμε, αλλά δεν ήθελε να την πάρουνε χαμπάρι. Και αυτός ο ηλίθιος, να πούμε, δεν την είχε καταλάβει. Και μένανε σε ένα παραγκάκι στα Χιώτικα. Στον ’γιο Διονύση. Εκεί που είναι τα Βούρλα, από κάτω ήταν τα Χιώτικα, που λέγανε. Όπως κοιμότανε λοιπόν ο Ανέστης μαζί της, να πούμε, τώρα τον εγουστάριζε βέβαια, ήθελε να τον κάνει κτήμα της. Του έκανε ένα γιουφ, δηλαδή όπως παίρνουμε ένα χαρτί, να πούμε, το στρίβουμε και το κάνουμε σαν χωνάκι, έτσι όπως το τσιγάρο. Του 'βαζε λοιπόν την πρέζα στο χωνάκι. Αυτός κοιμότανε, να πούμε, αυτή παρακολουθούσε την αναπνοή του. Με το που έκανε να αρχίσει να κοιμάται, του 'βαζε το χωνάκι. Έτσι την έπαιρνε την πρέζα αυτός. Mία, δύο, τρεις, πέντε. Δεν το καταλάβαινε. H ηρωίνη τώρα, αν την πιεις πέντε φορές, τσιμπήθηκες. Tην άρπαξες. Την τέταρτη φορά, λοιπόν, σηκώθηκε, κρυάδες, κομάρες, ρίγους, η κοιλιά του τον πόναγε. Μου το είχε πει ο ίδιος εμένα, μετά. Της λέει, ρε συ Κούλα, της λέει, τι έχω, δεν ξέρω τι έχω, τρέμω, ξέρω γω. Ρίξε μου ρούχα απάνω μου. Μπα, τίποτα δεν έχεις, λέει, θα σου δώκω, λέει, μια σκόνη, λέει, που είναι, λέει, για τις κρυάδες, λέει, γι' αυτά. Μόλις την ήπιε, ουπ, έγινε στα γρήγορα καλά.. Την άλλη μέρα άρρωστος πάλι. Σου λέει, ας πιω άλλη μια ψιλούλα μήπως γίνω πάλι καλά. Και αυτό ήτανε, Λευτέρη μου. Μία, δύο, τρεις, τον έκανε πρεζάκια» . (Μερος απο το βιβλιο του ΛΕΥΤΕΡΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ "Να συλληφθεί το ντουμάνι!" 2004 - Πηγη rebetiko.gr)
«Αυτός, λοιπόν, ο “Αρτέμης” ήτανε πολύ ωραίο παιδί. Φορούσε μια τραγιάσκα κι ένα πανωφόρι το οποίον θα χωρούσε δυο τέτοιοι μέσα», αφηγείται για τον Δελιά ο Γιώργος Μουφλουζέλης.
«Ήταν πολύ καλό παιδί, ήσυχο, ομορφόπαιδο, μελαχρινό, με κάτι μάτια που τρέλαιναν τις γκόμενες. Και μουσικός καλός, πολύ όμορφο μπουζούκι έπαιζε, πολύ τεχνίτης, με ωραία τραγούδια» συμπληρώνει ο Μ. Γενίτσαρης.
Ο τελευταίος αλλά και ο Μπαγιαντέρας, ο Κερομύτης, ο Παπαϊωάννου, που σύχναζαν στο χοροδιδασκαλείο του Μπάτη, τον θυμούνταν να παίζει μπουζούκι, όρθιος πάνω στο σκαλί μιας καρέκλας, όπως το συνήθιζε. Εκεί μαζεύονταν μετά τη δουλειά του στα σφαγεία ο Μάρκος και ο Στράτος που ήταν βαρκάρης. (μέρος από Γ. Χριστοδουλόπουλο)
ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΟΥ ...
Χαρέμι στο χαμάμ (Columbia 1935)
Το σακκάκι (Columbia 1935) Για ένα παλιό σακάκι
Ο πόνος του πρεζάκια (Columbia 1936) Ενα τραγούδι προφητικό για τον ίδιο..
Ο Νίκος ο Τρελλάκιας (Columbia 1936)
Βρε μάγκα μου το μαχαίρι σου (ή Το κουτσαβάκι)
Όταν μπουκάρω στον τεκέ (Σούρα και μαστούρα ) 1936
Μανές Ράστ Νεβά
Όσοι με λένε άσωτο
Τον άντρα σου κι εμένα, κ.α!
ΑΝΕΣΤΗΣ ΔΕΛΙΑΣ:
Η ΝΟΣΗΛΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΤΡΑΓΙΚΟ ΤΕΛΟΣ
31 Ιανουαρίου 1944. Βοτανικός, σε μια μονοκατοικία της οδού Προφήτου Δανιήλ αργά το απόγευμα.
Η Ζωή κάθεται στην κουζίνα, έχει ανοικτή την πόρτα του δωματίου για να ακούσει αν ο Ανέστης χρειαστεί κάτι.
Είναι εξαντλημένος, πονάει όλο του το σώμα, τρέχουν η μύτη και τα μάτια, αναπνέει δύσκολα, έχει ταχυκαρδίες..
Κουλουριασμένος στο κρεβάτι σκέφτεται ότι πρέπει να ξεφύγει από την επιτήρηση των φίλων του. Τον έχουν κλεισμένο στο σπίτι εδώ και μέρες και δεν τον αφήνουν να ξεμυτίσει.
Παρότι τις βαριές χαρμάνες τις πέρασε, σήμερα είναι πολύ άσχημα. Δεν τρώει τίποτα, πίνει μόνο λίγο ζαχαρόνερο που του δίνει η Ζωή όταν ξεραίνεται το στόμα του. Εκείνη σηκώνεται και πάει στην κουζίνα.
- Ζωή φεύγω.
- Δεν έχεις να πας πουθενά! Πού θα πας σ’αυτή την κατάσταση;
- Ζωή άσε με να φύγω. Αν μείνω θα σου κάνω κακό, θα σου κλέψω το σπίτι!
- Να φύγεις για να πιείς πάλι αυτά τα διαόλια; Περίμενε να συνεννοηθείς με τον Στράτο, σε λίγη ώρα σταματά η κυκλοφορία και θα γυρίσει από το μαγαζί.
Με την απαγόρευση της κυκλοφορίας φθάνει ο Στράτος.
- Ο Ανέστης είναι σε κακή κατάσταση, θέλει να φύγει, πρέπει κάτι να κάνουμε. Του λέει η Ζωή.
Ο Στράτος πάει στο δωμάτιο, αρχίζουν για άλλη μια φορά την συζήτηση που κάνουν καθημερινά τον τελευταίο καιρό. Απόψε όμως ο Ανέστης δεν ακούει τίποτε, θέλει να φύγει.
- Κοίτα του λέει, αύριο θα πάμε στο Πρώτων Βοηθειών, να κάνουν κάτι, να σου δώσουν κάτι να συνέλθεις. Δεν θα σ’ αφήσουμε να πεθάνεις! Θα φωνάξω τον Βρεττό τον αραμπατζή να μας πάει ως εκεί. Και τον παίρνει τηλέφωνο εκεί μπροστά του για να τον ησυχάσει.
Την άλλη μέρα το πρωί έρχεται ο Βρεττός, στενός φίλος του Στράτου και θαμώνας στα μαγαζιά που τραγουδάει.
Ανεβάζουν τον Ανέστη στην καρότσα και ξεκινούν. Φθάνουν στο σταθμό Πρώτων Βοηθειών στην οδό Γ΄ Σεπτεμβρίου και Καποδιστρίου. Περιμένουν.
Πριν απ’ αυτούς έχει πολλούς στη σειρά και υπάρχουν και τα επείγοντα. Κάποια στιγμή τους καλούν. Μπαίνουν στο γραφείο, ο Στράτος κρατάει τον Ανέστη, τον βάζει να καθίσει σε μία καρέκλα. Μέσα στο γραφείο είναι δύο γιατροί κι ένας νοσοκόμος.
Γυρίζει προς τον μεγαλύτερο.
- Γιατρέ, τον φέραμε γιατί υποφέρει, πονάει παντού, έχει εξαντληθεί, είναι πολύ άσχημα.
Ο γιατρός ρίχνει μια δεύτερη ματιά σε όλους. Τους είχε παρατηρήσει όταν έμπαιναν. Η εικόνα τού είναι γνωστή, εξ άλλου πριν από λίγη ώρα είχε δώσει πιστοποιητικό εισαγωγής σε άλλον εξαρτημένο.
- Είσθε συγγενείς του;
- Όχι. Φίλοι του.
- Τι ουσίες χρησιμοποιείς;
- Κοκαϊνη και ηρωίνη, απαντά ο Ανέστης.
- Πόσο καιρό;
- Εννέα χρόνια.
- Ονοματεπώνυμον;
- Δελιάς Ανέστης.
- Ηλικία;
- 32.
Ο γιατρός έχει αρχίσει ήδη να συντάσσει την ιατρική πιστοποίηση.
«Πιστοποιητικόν: Οι υπογεγραμμένοι ιατροί του Σταθμού Πρώτων Βοηθειών, Μιχ. Κανελλόπουλος και Μ. Παϊδούσης βεβαιούμεν, ότι ο Ανέστης Δελιάς ετών 32 πάσχων εκ κοκαϊνομανίας και ηρωϊνομανίας από 19 ετών, έχει ανάγκην εισαγωγής εις ειδικόν θεραπευτήριον προς θεραπείαν.
Οι ιατροί (υπογραφές) Μ. Κανελλόπουλος και Μ. Παϊδούσης.
- Μας οφείλετε 4.000 δρχ., 2.000 για χαρτόσημο και 2.000 για ιατρόσημο.
Με αυτό το πιστοποιητικό θα μπορέσει να εισαχθεί σε κάποιο Ψυχιατρείο να κάνει θεραπεία, χρειάζεται ειδική αγωγή. Εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε.
Φεύγουν.
- Βρεττέ τι κάνουμε;
- Θα πάμε στο Δρομοκαϊτειο, έχω πάει παλιότερα κάποιους γνωστούς και ξέρω. Είναι επί πληρωμή, αλλά είναι καλό νοσοκομείο και θα τον προσέξουν. Εγώ θα μπω εγγυητής. Τώρα πρέπει να πάμε Νικηταρά 6, πάνω από την Ομόνοια, να κανονίσουμε τα χαρτιά για να μπει αύριο.
Φθάνουν στα εξωτερικά ιατρεία.
Δίνουν στο γιατρό το έγγραφο που πήραν από το Πρώτων Βοηθειών.
- Έχετε ασφάλιση ή πιστοποιητικό απορίας;
- Όχι, θα πληρώσουμε. Απαντά ο Στράτος.
- Ανοίγει ένα βιβλίο και αρχίζει να γράφει.
- Ονοματεπώνυμον του ασθενούς;
- Δελιάς Ανέστης.
- Ηλικία;
- 32.
- Παντρεμένος;
- Όχι.
- Άγαμος λοιπόν. Επάγγελμα;
- Μουσικοσυνθέτης.
- Πατρίς;
- Σμύρνη.
Συμπληρώνει την ημερομηνία εισαγωγής. 20 Φεβρουαρίου 1944 και απευθύνεται στους συνοδούς.
- Ποιος είναι ο εισαγάγων;
- Εγώ, απαντά ο Στράτος.
- Ονοματεπώνυμον;
- Ευστράτιος Παγιουμτζής.
- Διεύθυνσις;
- Προφήτου Δανιήλ 16, στο Βοτανικό. Αθήναι.
Και από κάτω τη διάγνωση: Τοξικομανία δι’ηρωίνης.
Ο υπάλληλος που κάθεται στο δίπλα γραφείο ανοίγει ένα άλλο βιβλίο και ζητά πάλι τα στοιχεία του Ανέστη. Αυτή τη φορά ρωτά και το πατρώνυμο. Παναγιώτης. Το ίδιο κάνει και με τον Στράτο, επάγγελμα- μουσικός και του δίνει τον αριθμό τηλεφώνου – 593626.
- Σε τι θέση θα εισαχθεί ο ασθενής; Έχει πέντε θέσεις. Στην πολυτελείας θα είναι σε δωμάτιο μόνος του, στην Α΄ είναι θάλαμος έξι ατόμων, την Βα΄, την Ββ΄, και την Γ΄.
- Στην Ββ΄, λέει ο Στράτος. Όπως τον είχε συμβουλεύσει ο Βρεττός.
- Τα νοσήλια είναι 2.100.000 δραχμές μηνιαίως. Η αποτοξίνωση κρατάει καμιά δεκαπενταριά μέρες. Συμπληρώνει ο υπάλληλος.
- Ποιος μπαίνει εγγυητής;
- Εγώ. Βρεττός Κουλουρίδης, Σερρών 22 Αθήνα.
- Επάγγελμα;
- Καραγωγεύς.
- Τηλέφωνο;
- 593629.
Νωρίς το πρωί την άλλη μέρα είναι έτοιμοι. Ο Ανέστης πάλι δεν κοιμήθηκε απόψε. Αυτή τη φορά, πάει μαζί τους και η Ζωή. Από χθες είχε ετοιμάσει μία βαλίτσα με λίγα αναγκαία πράγματα. Βγαίνουν στην Ιερά Οδό που τους οδηγεί στο Δρομοκαϊτειο. Κατευθύνονται στο Εφημερείο.
Ο γιατρός ελέγχει το παραπεμπτικό, φωνάζει ένα νοσοκόμο, του δίνει κάποια χαρτιά και του λέει:
- Θα τους πας στο Σ.
Στο Σ τους υποδέχεται άλλος νοσοκόμος με κλειδιά στα χέρια, παίρνει τα χαρτιά. Ο Βρεττός και η Ζωή περιμένουν στον προθάλαμο. Ο νοσοκόμος ρίχνει μια γρήγορη ματιά στο περιεχόμενο της βαλίτσας, μετά από λίγο ο Στράτος κρατώντας τον Ανέστη και τα πράγματά του, τον ακολουθούν.
 |
| Η Νταίζη Σταυροπούλου την δεκ. '50 |
*Γεννημένη στις αρχές της δεκαετίας του 1910, στο Άργος, βρίσκεται στα 1933 στην Αθήνα όπου μέσω ενός εξαδέλφου της γνωρίζεται με το Μήτσο Καρυδάκη ή Καρυδάκια, – ερασιτέχνης μπουζουξής, «αφανές» μέλος της παρέας του Πειραιώτικου ρεμπέτικου και πολύ καλός φίλος του Ανέστη Δελιά. Μέσω του Καρυδάκια, γνωρίζεται με τον Ανέστη Δελιά, όταν η ξακουστή «Τετράς του Πειραιά» εμφανιζόταν στη μάντρα του Σαραντόπουλου.
Αφηγείται η ίδια σε συνέντευξή της στον Κώστα Χατζηδουλή:
«..μου είπανε να είμαι πολύ προσεκτική, όταν θα μπαίναμε στο μαγαζί. Να μην κοιτάω ούτε δεξιά ούτε αριστερά, παρά μόνο μπροστά κατευθείαν στο πάλκο, γιατί οι άντρες που πήγαιναν εκεί ήταν ζόρικοι, πολύ σκληροί και ψόφαγαν για παρεξήγηση. … Με κοίταζε ο Ανέστης, τον κοίταζα κι εγώ…Και τότε ερωτευθήκαμε ο ένας τον άλλο…»
(Να αναφέρουμε ότι η δεκαετία του 1930, ήταν και η πιο επικίνδυνη, γιατί ένα «άγνωστο» ναρκωτικό κάνει την εμφάνιση του, και μαζί με το χασίς θερίζει τους ανθρώπους των τεκέδων και του ρεμπέτικου.. Ο λόγος, για την «εισαγόμενη εκ Γερμανίας» ηρωίνη!)
 |
| Tetras tou Peireos (The Famous Piraeus 4) - Η πρώτη αμιγώς μπουζουξίδικη λαϊκή ορχήστρα-ρεμπέτικη κομπανία!!! 1933-1934 Η Τετράς η ξακουστή του Πειραιά (Μάρκος-Στράτος-Ανέστος-Μπάτης) παίζει το καλοκαίρι του '34 στη Μάντρα του Σαραντόπουλου, στην Ανάσταση του Πειραιά.. Κόσμος και ντουνιάς περνάει από εκεί..!!! (μαζί τους αργότερα ερχετε ο Στέλιος Κερομύτης, αποχωρεί ο Δελιάς) |
Ο Ανέστης Δελιάς δεν ηχογράφησε πολλά τραγούδια, διότι όπως ο Γιώργος Μπάτης, ο Βαγγέλης Παπάζογλου, ο Γιοβάν Τσαούς και άλλοι ρεμπέτες σταμάτησαν το 1937, όταν ο Ιωάννης Μεταξάς επέβαλε λογοκρισία, την οποία δεν μπορούσαν να ανεχθούν..
Το «Αρτέμης» ήταν παρατσούκλι που του το είχε κολλήσει ο Μπάτης ή, σύμφωνα με άλλες μαρτυρίες, ο Μήτσος ο Καρυδάκιας!.
Το «Αρτέμης» ήταν παρατσούκλι που του το είχε κολλήσει ο Μπάτης ή, σύμφωνα με άλλες μαρτυρίες, ο Μήτσος ο Καρυδάκιας!.
Μ’ εσένανε που έμπλεξα κοντεύω να χτικιάσω ..
Μοιραίο ρόλο στη ζωή του έπαιξε, από το 1936-'37 που τη γνώρισε, μια πόρνη από τα μπουρδέλα των Βούρλων η Κατερινα "Κούλα" Σκουλαρίκα* ή Σκουλαρικού που τον ρίχνει στην πρέζα.. Η "Σκουλαρικου" ομως ητανε πρεζου. Επαιρνε ηρωινη.
Απο φοβο μηπως ο Δελιας καποια μερα την εγκαταλειψει, κατεστρωσε ενα σατανικο σχεδιο. Αποφασισε να τον κανει κι εκεινον πρεζακια, βαζοντας τον να εισπνεει ηρωινη καθε νυχτα στον υπνο του. Η μεθοδος ηταν αυτη:
Μολις αποκοιμιοταν ο Δελιας , εφτιαχνε ενα χαρτινο χωνακι και στη βαση του εριχνε μια πρεζα ηρωινης. Υστερα εβαζε το χωνακι μπροστα στη μυτη του Δελια. Κι εκεινος αναπνεοντας επαιρνε τη δόση της Κουλας. Ετσι μεσα σε λιγο καιρο καταντησε κι εκεινος πρεζακιας..
Ο Δελιας εγινε απολυτα εξαρτημενος απ το ναρκωτικο αλλα και απο την Σκουλαρικου που ηξερε τις πιατσες και προμηθευοταν το φαρμακι.
Ο Δελιας αρχισε να "παραπαταει". Τα ποδια του δεν τον σηκωνανε στο παλκο..
* Η ειρωνια ηταν οτι το χαλι του ο Δελιας το ειχε περιγραψει προφητικα δυο χρονια πριν το 1936 στο περιφημο τραγουδι του "ο πονος του πρεζακια", αναφερομενος φυσικα στους δυστυχεις πρεζακηδες που εβλεπε γυρω του...
Μάταια προσπαθεί ο φίλος του Μήτσος Καρυδάκιας (Δημητρης Καρυδάκης ή Καρυδάκιας: μπουζουξής, συνθέτης του σπουδαίου τραγουδιού "Αφότου εγεννήθηκα", που δολοφονήθηκε στα 1942) να τον βοηθήσει να κόψει την πρέζα. Σιγά σιγά ο Δελιάς θα αρχίσει να δημιουργεί προβλήματα στην «Τετράδα» και όταν το πράγμα φτάσει στο απροχώρητο οι υπόλοιποι θα αναγκαστούν να τον αντικαταστήσουν με τον Στέλιο Κηρομύτη.
Το 1938 ο Μ. Γενίτσαρης τον βρίσκει εξόριστο ως τοξικομανή στη Νιό. Τον βοηθάει να κόψει την πρέζα. Οταν ξεσπασε ο πολεμος το '40 ντύθηκε στο χακί. Εκει ουτε τσιγαρο δεν ειχε να καπνίσει. Σιγα σιγά μπήκε στον δρομο της απεξαρτησης. Οταν επεστρεψε ομως στην Αθηνα, για να ξεφύγει από τη Σκουλαρικού και την πρέζα φεύγει με τη Νταίζη Σταυροπούλου για τη Θεσσαλονίκη, οπού θα βρίσκονταν με τον Β. Τσιτσανη. Δουλεύει εκεί για μικρό διάστημα σε μαγαζί 20-25 μέρες και τελικά παίρνει τη Νταίζη και ξανα έφευγαν για Αθήνα.. Οταν επεστρεψε ομως στην Αθηνα και προσπαθησε να κρυφτει απ την Σκουλαρικου για να μην ξαναπεσει στην πρεζα , αυτη τον ανακαλυψε σε καποιο μπουζουξιδικο του Θησείου οπου δούλευε με τον Κηρομυτη για να βγάλει κάνα φράγκο και τον εβαλε ξανα στο φαράγγι του θανάτου.. Τη χαριστική βολή θα του τη δώσει η γερμανική κατοχή: πείνα και πρέζα είναι ένας δολοφονικός συνδυασμός. Με τη βοήθεια του Στράτου Παγιουμτζή και του Μπαγιαντέρα, Γενίτσαρη, Κυρομήτη καταφέρνει και πάλι να την κόψει, αλλά για λίγο..
Παρά την πείνα και την εξαθλίωση ο Ανέστος εξακολουθεί να παίρνει ηρωΐνη.. Πλέον δεν μπορούσε να σταθεί στο πάλκο και η οικογένειά του εξαντλήθηκε οικονομικά προσπαθώντας να τον στηρίξει.. Πουλούσε τα ρούχα του να αγοράσει πρέζα, φίλοι και γνωστοί του αγόραζαν καινούργια κι αυτός έτρεχε πάλι στα ενεχειροδανειστήρια.. Οι προσπάθειες των φίλων του να τον απεξαρτήσουν, αποδείχτηκαν μάταιες.. Έτσι, ένα πρωί 31 Ιουλίου 1944, τον μαζεύει το κάρο του δήμου, άψυχο έξω από τον τεκέ του Ντανάκουλη στο Μεταξουργείο. Κρατούσε αγκαλιά το μπουζούκι του ..
 |
| .. «ένας άγγελος πεταμένος στα σκουπίδια». (fotomontaz) |
 |
| Ο Ανέστης Δελιάς Φωτογραφίζεται (με τσιγάρο στο χέρι) μαζί με μια γυναίκα.. λέγετε ότι πρόκειται για την Σκουλαρικού(!). |
 |
| 1937 φωτογραφία απο το ουζερί Παπαϊωάννου-Γενίτσαρη (των τότε συνεταίρων), στα Καμίνια του Πειραιώς (οδός Χίου). - Ο Παπαϊωάννου όρθιος μπροστά απ’ το παράθυρο με το δίσκο στα χέρια και την πετσέτα στον ώμο!!, μαζί με καθιστοί : Μ. Γενίτσαρης (παλαμάκια, τέρμα αριστερά), Δελιας, Χατζηχρηστος, τέρμα δεξιά καθιστός ο Δημήτρης Καρυδάκης ή Καρυδάκιας κ.α! |
Λέει ο Μάρκος Βαμβακάρης: «Ο Δελιάς ήταν ένα παιδάκι και καθόταν εκεί στο Καστράκι, εκεί που κάθονταν οι πρόσφυγες. Εκεί στο Καστράκι υπήρχανε όλοι οι τεκέδες. Επηγαίναμε κι αυτός λοιπόν ετραβιόταν με τους τεκέδες, κι έπαιζε κατ’ αρχήν κιθάρα. Ο δε πατέρας του ήταν μουσικός απ’ την Σμύρνη, η Μαύρη Γάτα με τ’ όνομα. Είχε τέτοιο παρατσούκλι. Δεν θα μπορέσω να θυμάμαι τι έπαιζε, πάντως μουσικός. Βιολί έπαιζε, σαντούρι; Δε θυμάμαι. Πάντως ο Ανέστος από μικρό παιδί έπαιζε κιθάρα κι όταν τον εγνώρισα εγώ τον έβαλα εγώ μπροστά να μάθει μπουζούκι κι όπως και έμαθε. Εγώ τον έβαλα. Εγώ του λέω. Θα το παρατήσεις αυτό και θα μάθεις μπουζούκι. Και αυτός λίγο διάστημα εκάθησε μαζί μας. Αυτός ήταν πολύ καλό παιδί αλλά τον έφαγε η πρέζα. Όταν ο Ανέστος έφυγε από κοντά μας και έγινε πρεζάκιας, εμείς τότε δεν τον εζυγώναμε. Πόσες φορές του ελέγαμε βρε Ανέστο δε βλέπεις τους άλλους που έχουν γίνει; Έτσι θα γίνεις και συ. Είναι αμαρτία»
Ο Μάρκος είχε πει για τον Δελιά ότι είναι «ένας άγγελος πεταμένος στα σκουπίδια», μια φράση που αποτυπώνει συμπυκνωμένα την ζωή του ...
 |
| Μετα τη Μάντρα του Σαραντόπουλου στη Δραπετσώνα και του Κερατζάκη στο Κερατσίνι και περιοδείες στην επαρχία, ο Μάρκος ανοίγει δικό του μαγαζί στα Άσπρα Χώματα στη Νίκαια τον Ιούνη του 1936, όπου έπαιζε και πάλι η ΘΡΥΛΙΚΗ ΤΕΤΡΑΣ |
Aπό την αφήγηση του Στέλιου Kηρομύτη:
«O Aνέστης Δελιάς ήταν μπουζουκάκι καλό, είχε και στοματάκι, ήταν ωραίος. Eίχε μια γκόμενα πουτάνα, στα Bούρλα. Aυτή ήτανε πρεζού. Έκανε βίζιτες, να πούμε, αλλά δεν ήθελε να την πάρουνε χαμπάρι. Και αυτός ο ηλίθιος, να πούμε, δεν την είχε καταλάβει. Και μένανε σε ένα παραγκάκι στα Χιώτικα. Στον ’γιο Διονύση. Εκεί που είναι τα Βούρλα, από κάτω ήταν τα Χιώτικα, που λέγανε. Όπως κοιμότανε λοιπόν ο Ανέστης μαζί της, να πούμε, τώρα τον εγουστάριζε βέβαια, ήθελε να τον κάνει κτήμα της. Του έκανε ένα γιουφ, δηλαδή όπως παίρνουμε ένα χαρτί, να πούμε, το στρίβουμε και το κάνουμε σαν χωνάκι, έτσι όπως το τσιγάρο. Του 'βαζε λοιπόν την πρέζα στο χωνάκι. Αυτός κοιμότανε, να πούμε, αυτή παρακολουθούσε την αναπνοή του. Με το που έκανε να αρχίσει να κοιμάται, του 'βαζε το χωνάκι. Έτσι την έπαιρνε την πρέζα αυτός. Mία, δύο, τρεις, πέντε. Δεν το καταλάβαινε. H ηρωίνη τώρα, αν την πιεις πέντε φορές, τσιμπήθηκες. Tην άρπαξες. Την τέταρτη φορά, λοιπόν, σηκώθηκε, κρυάδες, κομάρες, ρίγους, η κοιλιά του τον πόναγε. Μου το είχε πει ο ίδιος εμένα, μετά. Της λέει, ρε συ Κούλα, της λέει, τι έχω, δεν ξέρω τι έχω, τρέμω, ξέρω γω. Ρίξε μου ρούχα απάνω μου. Μπα, τίποτα δεν έχεις, λέει, θα σου δώκω, λέει, μια σκόνη, λέει, που είναι, λέει, για τις κρυάδες, λέει, γι' αυτά. Μόλις την ήπιε, ουπ, έγινε στα γρήγορα καλά.. Την άλλη μέρα άρρωστος πάλι. Σου λέει, ας πιω άλλη μια ψιλούλα μήπως γίνω πάλι καλά. Και αυτό ήτανε, Λευτέρη μου. Μία, δύο, τρεις, τον έκανε πρεζάκια» . (Μερος απο το βιβλιο του ΛΕΥΤΕΡΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ "Να συλληφθεί το ντουμάνι!" 2004 - Πηγη rebetiko.gr)
«Αυτός, λοιπόν, ο “Αρτέμης” ήτανε πολύ ωραίο παιδί. Φορούσε μια τραγιάσκα κι ένα πανωφόρι το οποίον θα χωρούσε δυο τέτοιοι μέσα», αφηγείται για τον Δελιά ο Γιώργος Μουφλουζέλης.
«Ήταν πολύ καλό παιδί, ήσυχο, ομορφόπαιδο, μελαχρινό, με κάτι μάτια που τρέλαιναν τις γκόμενες. Και μουσικός καλός, πολύ όμορφο μπουζούκι έπαιζε, πολύ τεχνίτης, με ωραία τραγούδια» συμπληρώνει ο Μ. Γενίτσαρης.
Ο τελευταίος αλλά και ο Μπαγιαντέρας, ο Κερομύτης, ο Παπαϊωάννου, που σύχναζαν στο χοροδιδασκαλείο του Μπάτη, τον θυμούνταν να παίζει μπουζούκι, όρθιος πάνω στο σκαλί μιας καρέκλας, όπως το συνήθιζε. Εκεί μαζεύονταν μετά τη δουλειά του στα σφαγεία ο Μάρκος και ο Στράτος που ήταν βαρκάρης. (μέρος από Γ. Χριστοδουλόπουλο)
ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΤΟΥ ...
Χαρέμι στο χαμάμ (Columbia 1935)
Το σακκάκι (Columbia 1935) Για ένα παλιό σακάκι
Ο πόνος του πρεζάκια (Columbia 1936) Ενα τραγούδι προφητικό για τον ίδιο..
Ο Νίκος ο Τρελλάκιας (Columbia 1936)
Βρε μάγκα μου το μαχαίρι σου (ή Το κουτσαβάκι)
Όταν μπουκάρω στον τεκέ (Σούρα και μαστούρα ) 1936
Μανές Ράστ Νεβά
Όσοι με λένε άσωτο
Τον άντρα σου κι εμένα, κ.α!
ΑΝΕΣΤΗΣ ΔΕΛΙΑΣ:
Η ΝΟΣΗΛΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΤΡΑΓΙΚΟ ΤΕΛΟΣ
31 Ιανουαρίου 1944. Βοτανικός, σε μια μονοκατοικία της οδού Προφήτου Δανιήλ αργά το απόγευμα.
Η Ζωή κάθεται στην κουζίνα, έχει ανοικτή την πόρτα του δωματίου για να ακούσει αν ο Ανέστης χρειαστεί κάτι.
Είναι εξαντλημένος, πονάει όλο του το σώμα, τρέχουν η μύτη και τα μάτια, αναπνέει δύσκολα, έχει ταχυκαρδίες..
Κουλουριασμένος στο κρεβάτι σκέφτεται ότι πρέπει να ξεφύγει από την επιτήρηση των φίλων του. Τον έχουν κλεισμένο στο σπίτι εδώ και μέρες και δεν τον αφήνουν να ξεμυτίσει.
Παρότι τις βαριές χαρμάνες τις πέρασε, σήμερα είναι πολύ άσχημα. Δεν τρώει τίποτα, πίνει μόνο λίγο ζαχαρόνερο που του δίνει η Ζωή όταν ξεραίνεται το στόμα του. Εκείνη σηκώνεται και πάει στην κουζίνα.
- Ζωή φεύγω.
- Δεν έχεις να πας πουθενά! Πού θα πας σ’αυτή την κατάσταση;
- Ζωή άσε με να φύγω. Αν μείνω θα σου κάνω κακό, θα σου κλέψω το σπίτι!
- Να φύγεις για να πιείς πάλι αυτά τα διαόλια; Περίμενε να συνεννοηθείς με τον Στράτο, σε λίγη ώρα σταματά η κυκλοφορία και θα γυρίσει από το μαγαζί.
Με την απαγόρευση της κυκλοφορίας φθάνει ο Στράτος.
- Ο Ανέστης είναι σε κακή κατάσταση, θέλει να φύγει, πρέπει κάτι να κάνουμε. Του λέει η Ζωή.
Ο Στράτος πάει στο δωμάτιο, αρχίζουν για άλλη μια φορά την συζήτηση που κάνουν καθημερινά τον τελευταίο καιρό. Απόψε όμως ο Ανέστης δεν ακούει τίποτε, θέλει να φύγει.
- Κοίτα του λέει, αύριο θα πάμε στο Πρώτων Βοηθειών, να κάνουν κάτι, να σου δώσουν κάτι να συνέλθεις. Δεν θα σ’ αφήσουμε να πεθάνεις! Θα φωνάξω τον Βρεττό τον αραμπατζή να μας πάει ως εκεί. Και τον παίρνει τηλέφωνο εκεί μπροστά του για να τον ησυχάσει.
Την άλλη μέρα το πρωί έρχεται ο Βρεττός, στενός φίλος του Στράτου και θαμώνας στα μαγαζιά που τραγουδάει.
Ανεβάζουν τον Ανέστη στην καρότσα και ξεκινούν. Φθάνουν στο σταθμό Πρώτων Βοηθειών στην οδό Γ΄ Σεπτεμβρίου και Καποδιστρίου. Περιμένουν.
Πριν απ’ αυτούς έχει πολλούς στη σειρά και υπάρχουν και τα επείγοντα. Κάποια στιγμή τους καλούν. Μπαίνουν στο γραφείο, ο Στράτος κρατάει τον Ανέστη, τον βάζει να καθίσει σε μία καρέκλα. Μέσα στο γραφείο είναι δύο γιατροί κι ένας νοσοκόμος.
Γυρίζει προς τον μεγαλύτερο.
- Γιατρέ, τον φέραμε γιατί υποφέρει, πονάει παντού, έχει εξαντληθεί, είναι πολύ άσχημα.
Ο γιατρός ρίχνει μια δεύτερη ματιά σε όλους. Τους είχε παρατηρήσει όταν έμπαιναν. Η εικόνα τού είναι γνωστή, εξ άλλου πριν από λίγη ώρα είχε δώσει πιστοποιητικό εισαγωγής σε άλλον εξαρτημένο.
- Είσθε συγγενείς του;
- Όχι. Φίλοι του.
- Τι ουσίες χρησιμοποιείς;
- Κοκαϊνη και ηρωίνη, απαντά ο Ανέστης.
- Πόσο καιρό;
- Εννέα χρόνια.
- Ονοματεπώνυμον;
- Δελιάς Ανέστης.
- Ηλικία;
- 32.
Ο γιατρός έχει αρχίσει ήδη να συντάσσει την ιατρική πιστοποίηση.
«Πιστοποιητικόν: Οι υπογεγραμμένοι ιατροί του Σταθμού Πρώτων Βοηθειών, Μιχ. Κανελλόπουλος και Μ. Παϊδούσης βεβαιούμεν, ότι ο Ανέστης Δελιάς ετών 32 πάσχων εκ κοκαϊνομανίας και ηρωϊνομανίας από 19 ετών, έχει ανάγκην εισαγωγής εις ειδικόν θεραπευτήριον προς θεραπείαν.
Οι ιατροί (υπογραφές) Μ. Κανελλόπουλος και Μ. Παϊδούσης.
- Μας οφείλετε 4.000 δρχ., 2.000 για χαρτόσημο και 2.000 για ιατρόσημο.
Με αυτό το πιστοποιητικό θα μπορέσει να εισαχθεί σε κάποιο Ψυχιατρείο να κάνει θεραπεία, χρειάζεται ειδική αγωγή. Εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε.
Φεύγουν.
- Βρεττέ τι κάνουμε;
- Θα πάμε στο Δρομοκαϊτειο, έχω πάει παλιότερα κάποιους γνωστούς και ξέρω. Είναι επί πληρωμή, αλλά είναι καλό νοσοκομείο και θα τον προσέξουν. Εγώ θα μπω εγγυητής. Τώρα πρέπει να πάμε Νικηταρά 6, πάνω από την Ομόνοια, να κανονίσουμε τα χαρτιά για να μπει αύριο.
Φθάνουν στα εξωτερικά ιατρεία.
Δίνουν στο γιατρό το έγγραφο που πήραν από το Πρώτων Βοηθειών.
- Έχετε ασφάλιση ή πιστοποιητικό απορίας;
- Όχι, θα πληρώσουμε. Απαντά ο Στράτος.
- Ανοίγει ένα βιβλίο και αρχίζει να γράφει.
- Ονοματεπώνυμον του ασθενούς;
- Δελιάς Ανέστης.
- Ηλικία;
- 32.
- Παντρεμένος;
- Όχι.
- Άγαμος λοιπόν. Επάγγελμα;
- Μουσικοσυνθέτης.
- Πατρίς;
- Σμύρνη.
Συμπληρώνει την ημερομηνία εισαγωγής. 20 Φεβρουαρίου 1944 και απευθύνεται στους συνοδούς.
- Ποιος είναι ο εισαγάγων;
- Εγώ, απαντά ο Στράτος.
- Ονοματεπώνυμον;
- Ευστράτιος Παγιουμτζής.
- Διεύθυνσις;
- Προφήτου Δανιήλ 16, στο Βοτανικό. Αθήναι.
Και από κάτω τη διάγνωση: Τοξικομανία δι’ηρωίνης.
Ο υπάλληλος που κάθεται στο δίπλα γραφείο ανοίγει ένα άλλο βιβλίο και ζητά πάλι τα στοιχεία του Ανέστη. Αυτή τη φορά ρωτά και το πατρώνυμο. Παναγιώτης. Το ίδιο κάνει και με τον Στράτο, επάγγελμα- μουσικός και του δίνει τον αριθμό τηλεφώνου – 593626.
- Σε τι θέση θα εισαχθεί ο ασθενής; Έχει πέντε θέσεις. Στην πολυτελείας θα είναι σε δωμάτιο μόνος του, στην Α΄ είναι θάλαμος έξι ατόμων, την Βα΄, την Ββ΄, και την Γ΄.
- Στην Ββ΄, λέει ο Στράτος. Όπως τον είχε συμβουλεύσει ο Βρεττός.
- Τα νοσήλια είναι 2.100.000 δραχμές μηνιαίως. Η αποτοξίνωση κρατάει καμιά δεκαπενταριά μέρες. Συμπληρώνει ο υπάλληλος.
- Ποιος μπαίνει εγγυητής;
- Εγώ. Βρεττός Κουλουρίδης, Σερρών 22 Αθήνα.
- Επάγγελμα;
- Καραγωγεύς.
- Τηλέφωνο;
- 593629.
Νωρίς το πρωί την άλλη μέρα είναι έτοιμοι. Ο Ανέστης πάλι δεν κοιμήθηκε απόψε. Αυτή τη φορά, πάει μαζί τους και η Ζωή. Από χθες είχε ετοιμάσει μία βαλίτσα με λίγα αναγκαία πράγματα. Βγαίνουν στην Ιερά Οδό που τους οδηγεί στο Δρομοκαϊτειο. Κατευθύνονται στο Εφημερείο.
Ο γιατρός ελέγχει το παραπεμπτικό, φωνάζει ένα νοσοκόμο, του δίνει κάποια χαρτιά και του λέει:
- Θα τους πας στο Σ.
Στο Σ τους υποδέχεται άλλος νοσοκόμος με κλειδιά στα χέρια, παίρνει τα χαρτιά. Ο Βρεττός και η Ζωή περιμένουν στον προθάλαμο. Ο νοσοκόμος ρίχνει μια γρήγορη ματιά στο περιεχόμενο της βαλίτσας, μετά από λίγο ο Στράτος κρατώντας τον Ανέστη και τα πράγματά του, τον ακολουθούν.
Τους ανοίγει μια πόρτα. Είναι ένας μεγάλος θάλαμος. Μέσα βρίσκονται ογδόντα περίπου κρεβάτια στρωμένα με στρατιωτικές κουβέρτες, σε μερικά βρίσκονται ξαπλωμένοι κάποιοι ασθενείς, κομοδίνα δίπλα τους, μερικές καρέκλες, πέντε παράθυρα με κάγκελα. Βάζουν τον Ανέστη σε ένα κρεβάτι και τη βαλίτσα δίπλα του.
- Σε λίγο θα του κάνουμε ένεση και θα συνέλθει. Λέει ο νοσοκόμος.
- Αρτέμη, θα ‘ρθούμε να σε δούμε αύριο, κουράγιο! (Αρτέμης ήταν το καλλιτεχνικό όνομα του Δελιά, και του το είχε δώσει κατά πάσα πιθανότητα ο Δημήτρης Καρυδάκης).
Φεύγουν.
Στο γραφείο ο νοσοκόμος παίρνει το Ευρετήριο Ασθενών, ανοίγει στο Δ και γράφει: Δελιάς Αρτέμης (επειδή έτσι τον φώναξε ο φίλος του). Αριθμός ιστορικού 5398.
Από τη δεύτερη μέρα ο Δελιάς αρχίζει να είναι κάπως καλλίτερα. Του κάνουν τρεις ενέσεις την ημέρα.
- Μορφίνη, του λέει ο Ι. Α., μικρές δόσεις μορφίνης. Έχω μπει πολλές φορές και έχω δει τι γράφει το «ιστορικό» μου.
….«Παρούσα κατάστασις. Ταχεία διακοπή της τοξικομανίας δι’ αντικαταστάσεως της ηρωίνης επί 7 ημέρες διά μικρών δόσεων μορφίνης δι’υποδορείων ενέσεων ( 0,08-0,02 μιλιγκράμ ). Φαινόμενα αποχής αρκούντως έντονα (ανησυχία, αϋπνία, εφίδρωσις, γαστρεντερικά ενοχλήματα κ.λ.π.), διαρκέσαντα 3-5 ημέρας και μετά την παύσιν της χορηγήσεως της μορφίνης. Εχορηγήθη προς τούτο επί τινάς ημέρας λουμινάλη»…
Τον Ι. Α. τον ξέρει από παλιά, έχει πολλά χρόνια στην «πρέζα». Η οικογένειά του έχει περιουσία και τα καταφέρνει. Κάνανε μαζί εξορία στη Νιό. Αθηναίος.
Οι άλλοι είναι:
Ο Α.Λ. φαντάρος. Τον φέρανε από το Α΄ Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Αθηνών. Καλαματιανός.
Ο Π. Τ. Πειραιώτης περίπου 40άρης. Τον έφερε για τρίτη φορά σε ένα χρόνο η Φωφώ Μ.
Ο Π. Κ. 34 ετών σιδηροδρομικός από το Αιγάλεω.
Στην τρίτη θέση είναι οι:
Κ. Β. νεαρός. Ξεκίνησε τώρα στην Κατοχή. Κουλουριώτης ναυτικός.
Α. Θ. υπάλληλος από την Αθήνα. Τον έφεραν τα αδέλφια του. Ετών 35.
Λ. Λ. πίνει 20 χρόνια, από τα 16 του. Λάκωνας. Τελευταία, έφτασε τα 5 γραμμάρια την ημέρα.
Στην πρώτη θέση βρίσκεται ο Ι. Π. γιατρός, Πειραιώτης με ιατρείο, παλιός γνώριμος. Τους έγραφε συνταγές για μορφίνη όταν δεν βρίσκανε «πρέζα».
Στου Ανέστη το ιστορικό δεν έγραψαν τίποτε. Μόνο μετά από 15 μέρες κόλλησαν ένα μικρό φύλλο με τα αποτελέσματα των εξετάσεων αίματος, για σύφιλη, που του έκαναν την προηγούμενη μέρα. Είχαν πάρει αίμα και από τους άλλους στο θάλαμο, την ίδια ημέρα.
Αριθμ. 11053
ΔΡΟΜΟΚΑΪΤΕΙΟΝ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΟΝ
Ονοματεπώνυμον: Δελιάς Ανέστης
Εξέτασις αίματος R. Wasserman αρνητική (-).
Αθήναι τη 16 Φεβρουαρίου 1944.
Τελευταία έχει «στανιάρει». Τώρα η επιθυμία να πιει είναι μεγαλύτερη. Ο Στράτος και η Ζωή έρχονται συχνά, του φέρνουν φαγητό, συζητούν, του λένε να μείνει να γίνει καλά. Θα φύγει στο τέλος του μήνα.
Στις 28 Φεβρουαρίου πριν το μεσημέρι, μαζεύει τα πράγματά του. Είχε ενημερώσει από την προηγούμενη ότι θα φύγει.
Ο Στράτος που ήρθε να τον πάρει, κανονίζει τα διαδικαστικά της απόλυσης.
Ο υπάλληλος του Γραφείου Κινήσεως συμπληρώνει στη σελίδα 140 του βιβλίου αιτήσεων με αύξοντα αριθμό 187 και αριθμό Μητρώου 4715: Ημερομηνία Απολύσεως 28 Φεβρουαρίου 1944 αιτήσει.
- Άϊντε να πάμε σπίτι, του λέει ο Στράτος.
- Δεν θα ‘ρθω μαζί σου, του λέει. Είμαι καλά. Δεν θα πιω. Θα τα πούμε το βράδυ.
Λίγους μήνες μετά, βρέθηκε νεκρός στο δρόμο…..
- Σε λίγο θα του κάνουμε ένεση και θα συνέλθει. Λέει ο νοσοκόμος.
- Αρτέμη, θα ‘ρθούμε να σε δούμε αύριο, κουράγιο! (Αρτέμης ήταν το καλλιτεχνικό όνομα του Δελιά, και του το είχε δώσει κατά πάσα πιθανότητα ο Δημήτρης Καρυδάκης).
Φεύγουν.
Στο γραφείο ο νοσοκόμος παίρνει το Ευρετήριο Ασθενών, ανοίγει στο Δ και γράφει: Δελιάς Αρτέμης (επειδή έτσι τον φώναξε ο φίλος του). Αριθμός ιστορικού 5398.
Από τη δεύτερη μέρα ο Δελιάς αρχίζει να είναι κάπως καλλίτερα. Του κάνουν τρεις ενέσεις την ημέρα.
- Μορφίνη, του λέει ο Ι. Α., μικρές δόσεις μορφίνης. Έχω μπει πολλές φορές και έχω δει τι γράφει το «ιστορικό» μου.
….«Παρούσα κατάστασις. Ταχεία διακοπή της τοξικομανίας δι’ αντικαταστάσεως της ηρωίνης επί 7 ημέρες διά μικρών δόσεων μορφίνης δι’υποδορείων ενέσεων ( 0,08-0,02 μιλιγκράμ ). Φαινόμενα αποχής αρκούντως έντονα (ανησυχία, αϋπνία, εφίδρωσις, γαστρεντερικά ενοχλήματα κ.λ.π.), διαρκέσαντα 3-5 ημέρας και μετά την παύσιν της χορηγήσεως της μορφίνης. Εχορηγήθη προς τούτο επί τινάς ημέρας λουμινάλη»…
Τον Ι. Α. τον ξέρει από παλιά, έχει πολλά χρόνια στην «πρέζα». Η οικογένειά του έχει περιουσία και τα καταφέρνει. Κάνανε μαζί εξορία στη Νιό. Αθηναίος.
Οι άλλοι είναι:
Ο Α.Λ. φαντάρος. Τον φέρανε από το Α΄ Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Αθηνών. Καλαματιανός.
Ο Π. Τ. Πειραιώτης περίπου 40άρης. Τον έφερε για τρίτη φορά σε ένα χρόνο η Φωφώ Μ.
Ο Π. Κ. 34 ετών σιδηροδρομικός από το Αιγάλεω.
Στην τρίτη θέση είναι οι:
Κ. Β. νεαρός. Ξεκίνησε τώρα στην Κατοχή. Κουλουριώτης ναυτικός.
Α. Θ. υπάλληλος από την Αθήνα. Τον έφεραν τα αδέλφια του. Ετών 35.
Λ. Λ. πίνει 20 χρόνια, από τα 16 του. Λάκωνας. Τελευταία, έφτασε τα 5 γραμμάρια την ημέρα.
Στην πρώτη θέση βρίσκεται ο Ι. Π. γιατρός, Πειραιώτης με ιατρείο, παλιός γνώριμος. Τους έγραφε συνταγές για μορφίνη όταν δεν βρίσκανε «πρέζα».
Στου Ανέστη το ιστορικό δεν έγραψαν τίποτε. Μόνο μετά από 15 μέρες κόλλησαν ένα μικρό φύλλο με τα αποτελέσματα των εξετάσεων αίματος, για σύφιλη, που του έκαναν την προηγούμενη μέρα. Είχαν πάρει αίμα και από τους άλλους στο θάλαμο, την ίδια ημέρα.
Αριθμ. 11053
ΔΡΟΜΟΚΑΪΤΕΙΟΝ ΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΟΝ
Ονοματεπώνυμον: Δελιάς Ανέστης
Εξέτασις αίματος R. Wasserman αρνητική (-).
Αθήναι τη 16 Φεβρουαρίου 1944.
Τελευταία έχει «στανιάρει». Τώρα η επιθυμία να πιει είναι μεγαλύτερη. Ο Στράτος και η Ζωή έρχονται συχνά, του φέρνουν φαγητό, συζητούν, του λένε να μείνει να γίνει καλά. Θα φύγει στο τέλος του μήνα.
Στις 28 Φεβρουαρίου πριν το μεσημέρι, μαζεύει τα πράγματά του. Είχε ενημερώσει από την προηγούμενη ότι θα φύγει.
Ο Στράτος που ήρθε να τον πάρει, κανονίζει τα διαδικαστικά της απόλυσης.
Ο υπάλληλος του Γραφείου Κινήσεως συμπληρώνει στη σελίδα 140 του βιβλίου αιτήσεων με αύξοντα αριθμό 187 και αριθμό Μητρώου 4715: Ημερομηνία Απολύσεως 28 Φεβρουαρίου 1944 αιτήσει.
- Άϊντε να πάμε σπίτι, του λέει ο Στράτος.
- Δεν θα ‘ρθω μαζί σου, του λέει. Είμαι καλά. Δεν θα πιω. Θα τα πούμε το βράδυ.
Λίγους μήνες μετά, βρέθηκε νεκρός στο δρόμο…..
Τα γεγονότα προκύπτουν από την αφήγηση της Ζωής Παγιουμτζή από συνέντευξη που έδωσε στο σπίτι της το καλοκαίρι του 1989. Από το αρχείο του Δρομοκαϊτείου Θεραπευτηρίου προκύπτουν τα ντοκουμέντα κι ο συνδυασμός στοιχείων.
Εντοπίσθηκε ο Γιώργος Κουλουρίδης, γιος του Βρεττού ο οποίος επιβεβαίωσε τη στενή φιλία Στράτου και Δελιά.
Στο Γενικό Μητρώο του Δρομοκαϊτείου, στην τελευταία στήλη της πρώτης σελίδας γράφει: «Συγγενικός δεσμός» και αφορά στον κηδεμόνα-εισαγάγοντα του ασθενούς. Διαβάζουμε: Αδελφός, πατήρ, σύζυγος, μήτηρ, θυγάτηρ, υιός, κ.λ.π. Στη στήλη για τον εισαγάγοντα Στράτο Παγιουμτζή, υπάρχει κενό. Το ουσιαστικό «φίλος» δεν προβλεπόταν…..
Το άρθρο υπογράφει ο Δημήτρης Υφαντής και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Λαϊκό Τραγούδι», τεύχος 20, Ιούνιος – Ιούλιος 2007. (Πηγη Ρεμπετικο Φορουμ)
BINTEO ...
Μιλα ο Μιχαλης Γενιτσαρης για το φιλο του Ανεστη Δελια και για την σχεση του με την Σκουλαρικου..
Εντοπίσθηκε ο Γιώργος Κουλουρίδης, γιος του Βρεττού ο οποίος επιβεβαίωσε τη στενή φιλία Στράτου και Δελιά.
Στο Γενικό Μητρώο του Δρομοκαϊτείου, στην τελευταία στήλη της πρώτης σελίδας γράφει: «Συγγενικός δεσμός» και αφορά στον κηδεμόνα-εισαγάγοντα του ασθενούς. Διαβάζουμε: Αδελφός, πατήρ, σύζυγος, μήτηρ, θυγάτηρ, υιός, κ.λ.π. Στη στήλη για τον εισαγάγοντα Στράτο Παγιουμτζή, υπάρχει κενό. Το ουσιαστικό «φίλος» δεν προβλεπόταν…..
Το άρθρο υπογράφει ο Δημήτρης Υφαντής και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Λαϊκό Τραγούδι», τεύχος 20, Ιούνιος – Ιούλιος 2007. (Πηγη Ρεμπετικο Φορουμ)
BINTEO ...
Μιλα ο Μιχαλης Γενιτσαρης για το φιλο του Ανεστη Δελια και για την σχεση του με την Σκουλαρικου..
