Ανήκει στη πρώτη σειρά "Δεξιοτέχνες του μπουζουκιού!" Από τους σημαντικότερους και αυτός! Έβαζε στο τρίχορδο φωτιά!, ικανός να παίζει ένα καταπληκτικό ταξίμι επί 20 λεπτά χωρίς να επαναλαμβάνει ποτέ την ίδια μουσική φράση!. Ενας από τους καλύτερους δεξιοτέχνες που είχαμε και αξιώθηκε να παίξει με μεγάλους διεθνείς μουσικούς τόσο στην Αμερική όσο και σε Ολλανδία και Ελλάδα ... Προσφυγικής καταγωγής (από τη Σαμψούντα), γιος τσαγκάρη, ο Ιορδάνης Τσομίδης γεννήθηκε το 1933 στην Κοκκινιά. Δούλευε σε τσαγκαράδικο κι έμαθε στην αρχή να παίζει στο μαντολίνο του αδερφού του Γιώργου, που εκτελέστηκε από τους γερμανοτσολιάδες, στο μπλόκο της Κοκκινιάς Λίγο αργότερα, το '48, πρωτοπιάνει στα χέρια του και μπουζούκι, δανεικό από το κουρείο της γειτονιάς του. Μαγεύεται..!! Άρχισε να μαθαίνει μπουζούκι, λίγο καιρό αργότερα άρχισε να εμφανίζεται σε μικρά θέατρα ως παιδί-ταλέντο!. Πολύ νωρίτερα από τα 14 του έχει μάθει τόσο καλά το μπουζούκι που δίνει μαθήματα και σε άλλους. Αρχίζει, μάλιστα, με τους φίλους του για το χαρτζιλίκι να παίζει σε ταβέρνες της Κοκκινιάς. Η πρώτη του επίσημη δουλειά, όμως, είναι στην ταβέρνα «Φοίνικες» στον Κορυδαλλό. Παράλληλα, ασχολήθηκε με τον κλασικό αθλητισμό και το 1950 ανακηρύχτηκε πρωταθλητής Ελλάδας στα 5.000 μέτρα στην κατηγορία των εφήβων!.
Την ίδια περίπου εποχή, θα κάνει τα πρώτα του επαγγελματικά βήματα στο χώρο του λαϊκού τραγουδιού, συμμετέχοντας σε λαϊκές ορχήστρες που περιόδευαν σε μαγαζιά της επαρχίας: στο Βόλο, στην Αρτα, στην Πρέβεζα, στη Θεσσαλονίκη, στο Αγρίνιο και αλλού, μαζί με τον Οδυσσέα Μοσχονα κ.α. Γυρνώντας στον Πειραιά, θα πιάσει δουλειά στο μαγαζί του "Περιβόλα" στην Κοκκινιά, μαζί με τον Πρόδρομο Τσαουσάκη.
Καθιερώθηκε σαν ένας απ' τους καλύτερους μπουζουξήδες στα λαϊκά πάλκα!.
Κέντρο "Παπαρουνα", Νέα Ιωνία 1953. Ο Μήτσος Λαβίδας (βιολί), η Στέλλα Χασκιλ και ο Οδυσσέας Μοσχονάς με κιθάρα, να βλέπει και να ακούει τις πενιές του 20χρονου Ιορδανη Τσομιδη!
Κέντρο "Καρύδειο", στη Λάρισα, το 1952. Από αριστερά, Νίκος Σαραγούδας και Δημήτρης Δασκαλάκης (κιθάρα), Μπέττυ Δασκαλάκη, ο Παναγιώτης Σαρίκας! μπουζούκι (από τους θεμελιωτές του ρεμπέτικου, έπαιζε και βιολί, κιθάρα, δάσκαλος του Νίκου Σαραγούδα!), Σταμάτης Μπενέτας ακορντεον και ο "Τζόρνταν" Ιορδάνης Τσομίδης με το τρίχορδο!. Η φωτογραφία ανήκει στον κο Νίκο Σαραγούδα!
Κέντρο "Καρύδειο", στη Λάρισα, το 1954. Διακρίνονται οι εξής: Δημήτρης Δασκαλάκης, Μπέττυ Δασκαλάκη, Νίκος Σαραγούδας, ο Παναγιώτης Σαρίκας (με βιολί), Σταμάτης Μπενέτας και βέβαια ο "Τζόρνταν".! Η φωτογραφία ανήκει στον κο Νίκο Σαραγούδα, τον οποίον ευχαριστούμε πάρα πολύ!
Ο Ιορδάνης είχε μπει για τα καλά στην "πιάτσα" των λαϊκών μουσικών!. Έτσι δεν άργησε να κάνει την εμφάνιση του και στους δίσκους!. Το πρώτο τραγούδι που ηχογράφησε (σαν τραγουδιστής!) ένα ζεϊμπέκικο του 1954, με σύνθεση του μαέστρου Γεράσιμου Κλουβάτου, το «Βάστα πονεμένο μου κορμί» μαζί με την Καιτη Γκρευ. Στην ηχογράφηση μπουζούκι παίζει ο Κλουβάτος. Κιθάρα και διεύθυνση ορχήστρας ο Στέλιος Χρυσίνης! *Ακούστε τον "Τζόρνταν", να μιλάει για το πρώτο τραγούδι που του έβαλαν να πει!
Ο Ιορδάνης Τσομίδης (μπουζούκι στο κέντρο) με το συγκρότημά του, στο Κέντρο «Προπύλαια», στην Καρδίτσα, περί το 1956. Μαζί με:Νίκος Σαραγούδας, Δημήτρης Δασκαλάκης (κιθάρα), Μπέττυ Δασκαλάκη, Παναγιώτης Σαρίκας (μπουζουκι). *Φωτό Καραπαναγιώτη.
πρώτη σειρά: Οδυσσέας Μοσχονάς, Στέλλα Χασκίλ, Ιορδάνης Τσομίδης!.
Ξενιτιά και δόξα .. Το 1957 ο Ιορδάνης Τσομίδης, όπως και τόσοι άλλοι δεξιοτέχνες μπουζουξήδες, θα φύγει για δουλειά στην Αμερική. Ανήσυχο πνεύμα, το σκάει από το σπίτι του το '57 και πηγαίνει στον Βόλο. Και λίγους μήνες αργότερα φεύγει για την Αμερική. Σταθμοί, στη Νέα Υόρκη, στο Λος Αντζελες, στο Χόλιγουντ. Δουλεύει πρώτα σε κέντρα της ελληνικής ομογένειας και αργότερα σε κρουαζιερόπλοια και καζίνο. Για 15 περίπου χρόνια, θα παίξει σε μαγαζιά της Νέας Υόρκης, του Λος Αντζελες, του Σαν Φραντσίσκο, του Χόλιγουντ, του Λας Βέγκας, της Νεβάδα και αλλού. Με Άννα Χρυσάφη, Σεβάς Χανούμ, Μπεμπη, Τατασόπουλο, Σπορο, Χιώτη, Τάκη Μπίνη, Πρόδρομο Τσαουσάκη και άλλους που δούλεψε στη Νέα Υόρκη και το Σικάγο. Εκεί θα γίνει ονομαστός όχι μόνον ανάμεσα στους Ελληνες ομογενείς, αλλά και στους Αμερικάνους ακροατές, αποκτώντας διάσημους φίλους και θαυμαστές, όπως ο Τζακ Νίκολσον (Jack Nickolson), η Τζέιν Φόντα (Jane Fonda), η Σίρλεϊ Μακ Λέιν (Sirley MacLaine) και πολλοί άλλοι.. Στο Χόλιγουντ τον ακούει μια βραδιά ο Τζακ Νίκολσον και ενθουσιάζεται. Συνδέονται με φιλία και ο ηθοποιός τον φιλοξενεί κάποια καλοκαίρια στο εξοχικό του. Από εκείνον γνωρίζει τη Σίρλεϊ Μακ Λέιν και αργότερα τον Μπομπ Ντίλαν (Bob Dylan) που του προτείνει να συνεργαστούν δισκογραφικά. Η συνεργασία αυτή δεν έγινε ποτέ γιατί, όπως έλεγε ο Τσομίδης σε μια συνέντευξή του στον Πάνο Γεραμάνη, «την "τορπίλισαν" Ελληνοαμερικανοί επιχειρηματίες»..
Αμερικη 1960 - '61. LP Alector (GREEK TOWN USA VOLUME I) "Μπεμπης", Τσομίδης, Σοφόπουλος, Χακλκιας, Αννα Χρυσαφη, Στελιος Σουγιουλτζης κ.α!
John Pappas (klarino) and Iordanis Tsomidis (bouzouki). Picnic in Pleasonton, California, 1969
Ο Ιορδάνης με John Pappas στην Αμερική. California 1969
Ένα από τα μπουζούκια "Ζοζέφ" του Ιορδανη Τσομιδη!. "Πεταλούδα" όπως το λέει ο δεξιοτέχνης John Pappas Pappayiorgas και μας λέει: «..το πήρα από τον Ιορδάνη όταν δουλεύαμε μαζί στο Σαν Φρανσίσκο (Καλιφόρνια), το 1965..».
Στο εξωτερικό θα ηχογραφήσει αρκετούς δίσκους!. Ανάμεσά τους υπάρχει και η συμμετοχή του σε έναν τζαζ (Jazz) δίσκο, που ηχογράφησε το 1966 με τον σαξοφωνίστα Φιλ Γουντς (Phil Woods) και άλλους μουσικούς της πολυεθνικής σκηνής της Νέας Υόρκης. Αμερικανικά τραγούδια, διασκευασμένα σε ελληνικούς ρυθμούς, εκτελεσμένα από το σαξόφωνο του Γουντς και το μπουζούκι του Τσομίδη, σε ένα δίσκο που έκανε ρεκόρ πωλήσεων στην Αμερική, πριν από 46 περίπου χρόνια, με τίτλο «Greek cooking». στο δισκο αυτον ο Τσομίδης ερμηνεύει κομμάτια από τον «Ζορμπά» του Θεοδωράκη και μουσική από το φιλμ «Σαμψών και Δαλιδά». Aλλα και με τον κλαρινιστα Gus Vali, 2 δίσκους με «Jazz & Χιτζάζ» Gus Vali & his Authentic Greek Orchestra: The Greeks Had a Song for Ιt. Το 1971 ο "Τζόρνταν" δουλεύει στη "Σπηλιά", Νέα Υορκη, ενα μεγάλο μαγαζί, όλοι οι μουσικοί από εκεί περνάγανε!.
Δίσκος του Gus Vali, "OLI MAZI". Εμφανίστηκε στη δισκογραφία και με το όνομα "Chris Vardakis. (Μάλλον για λόγους "ασυμφωνίας" συμφερόντων των δισκογραφικών εταιρειών..) Μουσικοί που αποτέλεσαν το βασικό πυρήνα της ορχήστρας του *Gus Vali, ήταν ο μπασίστας Luis Bareiro, οι περκασιονίστες Chet Amsterdam, John Yelezian και ο πιανίστας και αργότερα παραγωγός NormanGold, ενώ φιλοξενήθηκαν εκατοντάδες μουσικοί, ξένοι και Έλληνες, όπως ο Σταύρος Τζουανάκος, ο Ιορδάνης Τσομίδης, ο Μίλτον Στάμος, ο Πέτρος Νικολάου, ο Χρ. Χριστόπουλος (το δεξί χέρι του Δημ. Στεργίου "Μπέμπη" στην Αμερική) και πολλοί άλλοι.
ΔΙΣΚΟΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ ΜΕ ΤΟΝ ΙΟΡΔΑΝΗ ΤΣΟΜΙΔΗ. Jazz & Hijaz "ETHNIC SESSIONS 1960 1970". Iodanis Jordan Tsomidis. The artists are Greeks, Armenians, Hebrews, Americans and others.. *Gus Vali (Αυγουστίνος Βαλής):Το πραγματικό του όνομα ήταν Αυγουστίνος Βαλής. Οι γονείς του ήταν Έλληνες από τον Μαρμαρά της Μικράς Ασίας. Μεγάλωσε στη Νέα Υόρκη. Αποφοίτησε από το Κολέγιο του Μανχάταν και έγινε αμέσως επαγγελματία μουσικός.Ξαφνιάζει το ξεκίνημά του, όπου έπαιζε σαξόφωνο, φλάουτο και κλαρίνο στις μεγάλες Αμερικανικές ορχήστρες των Artie Swaw, Louis Prima, Ian Augoust, Jonny Long, Sonny Dunham. Η αγάπη του, όμως, για την ελληνική μουσική και για τη μουσική της Μέσης Ανατολής τον ώθησαν στο να δημιουργήσει την ορχήστρα που θα υπηρετούσε το δικό του όραμα. Μια ορχήστρα με κύρος που θα έπαιζε ελληνική, κυρίως, μουσική αλλά και μουσικές του κόσμου με μια Αμερικανική αισθητική!.
Αμερική Απο το εξώφυλλο του δίσκου με τον Phil Woods & Normal Gold _ LA 1968 "GREEK COOKING" * Ο Ιορδάνης Τσομίδης με το μπουζούκι του κατασκευής Ζοζέφ!
Το 1974, ο Ιορδάνης Τσομίδης θα επιστρέψει στην Ελλάδα, συγκλονισμένος από την τραγωδία στην Κύπρο. Θα προσπαθήσει να φτιάξει ένα δικό του μαγαζί, δεν θα τα καταφέρει, όμως, και θα αναγκαστεί να ξαναφύγει στο εξωτερικό.. Θα παίξει πάλι στην Αμερική και έπειτα σε μαγαζιά και συναυλίες στην Ευρώπη, σε διάφορες πόλεις της Αγγλίας, της Ολλανδίας και της Γερμανίας.
Συναυλία στο «Ρουαγιάλ». 25.8.1975 (σε εκδήλωση για την "αναβίωση" του ρεμπέτικου), από τα δεξιά βάθος: Ν. Περγιάλης & Γ.Σαμιώτης (όρθιοι). Μαρινάκης, Ιορδάνης Τσομιδης, Μηχ. Γενίτσαρης, Στελιος Κηρομύτης και ο Σπυρος Καλφόπουλος*, με τα μπουζούκια τους!. (Ένας & ένας!) *Σπύρος Καλφόπουλος: Μικρασιάτης στην καταγωγή, ο πατέρας του ήταν απο την Πόλη και η μητέρα του απο το Αιδίνι, γεννήθηκε στον Πειραιά 27 Ιανουαριου το 1923. Άρχισε να παίζει μπουζούκι και να τραγουδάει στο τέλος του 1939 στη Ν.Ιωνία. Ανήκει στην κατηγορία των «εξευγενισμένων» παλιών μπουζουξήδων και θεωρείται πλέον «κλασσικός». Συγχρόνως είναι και αξιόλογος συνθέτης. Στη διάρκεια της, σχεδόν, σαραντάχρονης καλλιτεχνικής του ζωής στάθηκε πιστός στο γνήσιο λαϊκό μας τραγούδι και ταυτόχρονα τίμιος σ’όλες τις πλευρές της ζωής του!! (απο Παντάκης Γιώργος)
1996, στις Βρυξέλλες του Βελγίου.. Ο κοσμογυρισμένος Ιορδάνης Τσομίδης, τραγουδάει και παίζει στο εστιατόριο ''Η Μεγάλη Αγάπη'' (Λε Γκραντ Αμούρ). Μαζί του ο ιδιοκτήτης του εστιατορίου Τάκης Μέντης.
Ιορδάνης και Ούχο, στην Ολλανδία
Στην Ολλανδία
στην Ολλανδία
"Jordan" Tsomidis ...
"Δεν υπάρχει πρόγραμμα, παίζουμε ότι μας αρέσει την κάθε φορά" Όταν γύρισε στην Ελλάδα, τη δεκαετία του 1980, αποσύρθηκε. Εμφανιζόταν σπάνια στη Χαλκίδα και στα Εξάρχεια ξεσηκώνοντας τον ενθουσιασμό των νέων!. Την τελευταία δεκαετία, ο Τσομίδης προτίμησε να δουλεύει σε μικρά μαγαζιά, όπου το μπουζούκι του είχε τον κυρίαρχο ρόλο. Το πρώτο που γινόταν αμέσως αντιληπτό από τους μαγαζάτορες, αλλά και τους πελάτες ήταν ότι θα ανέβαινε στο πάλκο να παίξει μόνον όταν ο ίδιος είχε τη διάθεση κι αυτό γινόταν συνήθως αργά, μετά τις δύο το βράδυ. Το πρόγραμμά του βασιζόταν στην εξής λογική: "Δεν υπάρχει πρόγραμμα, παίζουμε ότι μας αρέσει την κάθε φορά". Ήθελε να είναι αποκλεισμένος και απομονωμένος, γιατί, όπως είχε εξομολογηθεί στον Πάνο Γεραμάνη, ο οποίος του είχε κάνει αφιέρωμα στην εκπομπή «Βάρδοι του ελληνικού τραγουδιού», «θέλω να 'μαι μόνος και ήσυχος. Εγώ και ο εαυτός μου με το μπουζούκι μου». Τα τρία τελευταία χρόνια ο Τσομίδης εμφανιζόταν στον «Πίκο» στο Μπούρτζι της Χαλκίδας και στη Δροσιά. Συμμετείχε, όμως, συχνά και στις ραδιοφωνικές εκπομπές «Λαϊκοί βάρδοι» του φίλου του Πάνου Γεραμάνη
Αφησε την τελευταία του πνοή, σε ηλικία 73 ετών, στις 1 Μαρτίου 2006, στο "Ευγενίδειο Ίδρυμα" από ανακοπή. Κηδεύτηκε την επομένη στην Καλλιθέα.
ΣΟΛΙΣΤ ΤΟΥ ΜΠΟΥΖΟΥΚΙΟΥ!!
Ο αυτοσχεδιασμός ήταν ένα εξίσου βασικό χαρακτηριστικό της παρουσίας του Τσομίδη, σε αντίθεση με τη σύγχρονη καθημερινότητα, όπου στα περισσότερα - αν όχι όλα - τα μαγαζιά οι οργανοπαίχτες είναι αναγκασμένοι να λειτουργούν στην υπηρεσία του "τραγουδιστή - φίρμα", παίζοντας σχεδόν το ρόλο του καλά προγραμματισμένου τζουκ μποξ!. Τα ταξίμια του Τσομίδη είναι πραγματικά ανεπανάληπτα. Ο οργανοποιός και φίλος του Παναγιώτης Βαρλάς λέει χαρακτηριστικά: "Ο Ιορδάνης μπορεί να σου παίξει μισή ώρα ταξίμι, χωρίς να επαναλάβει ούτε μια φράση, χωρίς να αντιγράψει ούτε μια πενιά".
Για τον Τσομίδη μπορούμε να υποστηρίξουμε άφοβα ότι ήταν ένας από τους πιο πλούσιους μπουζουξήδες. Πλούσιος, βέβαια, στον ήχο του και στην ποικιλία στο παίξιμό του και όχι όσον αφορά την οικονομική του κατάσταση, η οποία ήταν ίδια με αυτήν των περισσότερων παλιών σημαντικών μουσικών του λαϊκού μας τραγουδιού. Γιατί εκτός από τον μποέμικο χαρακτήρα, που δεν του επέτρεψε να κάνει κάποιες.. επενδύσεις, ο Τσομίδης κατάφερε να πάρει ένα μικρό επίδομα από το κράτος μόλις στα 73 του χρόνια.
«Το παίξιμο του Ιορδάνη κατά τη γνώμη μου χαρακτηρίζεται από μια μοναδική γλυκύτητα και ένα συνεχή αυτοσχεδιασμό. Ποτέ δεν παίζει με τον ίδιο τρόπο ένα τραγούδι. Κάθε φορά τού βάζει άλλο ταξίμι, το χρωματίζει διαφορετικά».Ο Γρηγόρης Φαληρέας, σε ένα γραπτό του έδωσε ακριβώς τα στοιχεία που ξεχώρισαν τον Τσομίδη από άλλους συναδέλφους του. «Λαμπρό δείγμα της τέχνης του ελληνικού μπουζουκιού... παίξιμο εκφραστικό χωρίς η δεξιοτεχνία να γίνεται αυτοσκοπός, τραγούδι δυνατό κι αφτιασίδωτο που φανερώνει με περηφάνια, αλλά χωρίς έπαρση τα όσα έχει περάσει», γράφει τότε ο Λάμπρος Λιάβας.
Οι πιο πολλές ηχογραφήσεις που υπάρχουν είναι από "ζωντανά" προγράμματα. Αμίμητος στα "ταξίμια" αλλά και στο τραγούδι...!!!! Με μεγάλη καριέρα και καταπληκτικές ηχογραφήσεις καθιέρωσε το δικό του στυλ με πενιά με έντονο τονισμό και πολύ στολίδι. Τα σόλα του εγιναν αντικείμενο μελέτης από όλους τους ρεμπετολόγους και νέους μπουζουξήδες...
Γιάννης Παπαβασιλείου-Βλάχος, Ιορδάνης και Σπύρος Ευσταθίου, στο "Ταξίμι" το 1996
Ο Σπύρος Καλφόπουλος, ο Νικος Περγιαλης, ο Ιορδανης Τσομιδης και ένας φίλος, στο εστιατόριο "Η Τρίπολης". *Φωτογραφία από των ρεμπέτη, σκακιστή και συνθέτη Νικο Περγιαλη. ΠΗΓΗ
Βραδυά στο ιστορικό στέκι "Ταξίμι" για τον Ιορδάνη Τσομίδη το 2009. Την οργανωσε ο γνωστός οργανοποιός Παναγιώτης Βαρλάς!.
Ο Ιορδάνης και ο μικρός Νίκος!. Γιος του Παναγιώτη Βαρλα!
Jordan - Τσομίδης
ΜΟΥΣΙΚΗ / ΒΙΝΤΕΟ ...
+ Βίντεο ντοκουμέντο με Ιορδάνη, στο Aμστερνταμ το 1992, παίζει ζωντανά ένα 9λεπτο αυτοσχεδιασμό! Απολαύστε τον!
Share This Post
Thanos GR ~ MPOYZOYKI KAI MPOYZOYKSIDES!!!! /
Author & Editor
Has laoreet percipitur ad. Vide interesset in mei, no his legimus verterem. Et nostrum imperdiet appellantur usu, mnesarchum referrentur id vim.
«Το παίξιμο του Ιορδάνη κατά τη γνώμη μου χαρακτηρίζεται από μια μοναδική γλυκύτητα και ένα συνεχή αυτοσχεδιασμό. Ποτέ δεν παίζει με τον ίδιο τρόπο ένα τραγούδι. Κάθε φορά τού βάζει άλλο ταξίμι, το χρωματίζει διαφορετικά». Ο Γρηγόρης Φαληρέας, σε ένα γραπτό του έδωσε ακριβώς τα στοιχεία που ξεχώρισαν τον Τσομίδη από άλλους συναδέλφους του.
